In politieke kringen van de ChristenUnie wordt gesteld dat de bezwaren tegen het programma van de PVV veel diepgaander zijn dan die tegen het programma van D66, omdat de PVV de democratische rechtsstaat aantast. Deelname aan een kabinet met D66 zou onder voorwaarden mogelijk zijn, maar steun aan een coalitie met de PVV wordt bij voorbaat principieel uitgesloten.

Maar wat doet D66 met steun van PvdA, GroenLinks, SP en VVD? Mede namens genoemde partijen heeft D66 een initiatiefwetsvoorstel ingediend dat als doel heeft de zogeheten enkelefeitconstructie te schrappen uit de Algemene wet gelijke behandeling (AWGB). Die enkelefeitconstructie is destijds in de wet opgenomen om te voorkomen dat deze in strijd zou zijn met de klassieke grondrechten van godsdienstvrijheid en vrijheid van onderwijs.

D66 wil nu de vrijheid van onderwijs, zoals deze is neergelegd in artikel 23 van de Grondwet, buiten de grondwetgever om aantasten door schrapping van de enkelefeitconstructie. Op het moment dat de AWGB in de door D66 beoogde zin wordt gewijzigd, is die wet vanaf dat moment in strijd met artikel 23 van de Grondwet.

De rechtstreekse poging van D66 om de onderwijsvrijheid buiten de grondwetgever om aanmerkelijk in te perken, kan worden aangemerkt als een daad van voorgenomen grondwetsschennis en vormt een ernstige bedreiging van onze democratische rechtsstaat. Alleen daarom al valt niet in te zien dat nog eerder met D66 in een coalitie kan worden samen­gewerkt dan met de PVV als politiek gedoger van een coalitie VVD-CDA. Met SGP-fractievoorzitter Van der Staaij zie ik geen principieel verschil tussen al die seculiere partijen in het parlement. Ze zijn alle met hetzelfde sop overgoten.

Daarnaast merk ik op dat het genoemde wets­voorstel mede ondertekend is door de VVD-fractie. Het lijkt mij dat het CDA dit niet kan tolereren als het een coalitie vormt met de VVD met gedoogsteun van de PVV. De VVD zal deze handtekening moeten intrekken. Verder is het zeer gewenst dat het CDA van de VVD en de PVV verlangt dat er alsnog op korte termijn een voorstel tot wijziging van de AWGB wordt ingediend op basis van het in 2009 door de Raad van State uitgebrachte advies.

In dit advies levert de Raad van State een tweetal teksten om de AWGB te wijzigen, die de bedoeling hebben de grondwettelijke onderwijsvrijheid te handhaven. Bovendien zal de AWGB na de door de Raad van State beoogde wijziging beter aansluiten op Europese wetgeving. Wanneer dit gebeurt, kan het wetsvoorstel van D66 naar de prullenbak verhuizen.

De auteur is deskundige op het gebied van het staatsrecht.