Nieuwe voedselcrisis kan elk moment uitbreken
Dit jaar lijden wereldwijd bijna 100 miljoen mensen minder honger dan in 2009. Maar een verdere daling is niet vanzelfsprekend, schrijft Paul Virgo.
Wereldwijd hebben nog 925 miljoen mensen af te rekenen met honger. Dat maakte de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN (FAO) dinsdag bekend. Het is een forse daling in vergelijking met het cijfer van 1,023 miljard van een jaar geleden. Als die trend doorzet, lijkt een halvering van het aandeel van de wereldbevolking dat honger lijdt in vergelijking met 1990 binnen vijf jaar haalbaar.
Maar volgens experts is de daling eerder te danken aan een onzekere verbetering van het economisch klimaat en een tijdelijke daling van de voedselprijzen dan aan blijvende vooruitgang in de strijd tegen honger.
„Het is nog is nog altijd een enorm aantal. De ergste gevolgen van de crisis zijn een beetje verdwenen, maar er is geen reden tot feesten”, zegt Alex Rees, hoofd hongerbestrijding van de Britse organisatie Save the Children. „Het gevoel van urgentie mag niet verdwijnen. Er heerst nog altijd een noodtoestand in veel delen van de wereld.”
De wereld produceert genoeg voedsel om iedereen te eten te geven, maar arme mensen blijven erg kwetsbaar voor de schokken die recessies of misoogsten kunnen veroorzaken. Een slechte graanoogst deed Rusland deze zomer bijvoorbeeld zijn graanuitvoer stopzetten. Dat leidde meteen tot speculaties dat de graanprijzen weer omhoog zouden kunnen schieten tot het niveau van 2008, dat miljoenen mensen in de problemen bracht. De FAO en het gezaghebbende Internationaal Onderzoeksinstituut voor Voedselbeleid (IFPRI) zeggen dat de internationale voedselvoorraden daarvoor nu te groot zijn, maar ze geven wel toe dat de situatie volatiel is.
„De voedselcrisis is niet weg; 925 miljoen mensen die honger lijden, is nog altijd een schandaal”, zegt Jeremy Hobbs, directeur van hulporganisatie Oxfam International. „De daling heeft meer te maken met geluk dan met wijsheid. Er kan elk moment een nieuwe voedselcrisis uitbreken zolang regeringen de onderliggende oorzaken van de honger niet aanpakken. Dat zijn klimaatverandering, snel veranderende voedselprijzen en decennia van te lage investeringen in de landbouw.”
Ook FAO-baas Jacques Diouf vindt de situatie nog altijd onaanvaardbaar. „Elke zes seconden sterft er een kind door problemen die met ondervoeding te maken hebben. Honger blijft de grootste tragedie en het ergste schandaal in de wereld”, aldus Diouf dinsdag.
De FAO en het Wereldvoedselprogramma wijzen erop dat honger overwonnen kan worden. Dat bewijzen goede resultaten in landen als Nigeria, Armenië en Brazilië. Die landen helpen kleine boeren om meer te produceren en zorgen voor veiligheidsnetten, zodat arme mensen korte crisissen te boven kunnen komen.
„We kunnen een einde maken aan de honger, maar hebben we ook de wil om dat te doen?” vraagt Tony P. Hall, directeur van de Amerikaanse Alliance to End Hunger, zich af. „Het is een zaak van economische, politieke en geestelijke wil. Tot hiertoe hebben we die niet aan de dag gelegd.”
De auteur is redacteur bij nieuwsdienst IPS.