Vakantieweek gehandicapten: wat mannelijke aandacht kan geen kwaad
Het is druilerig in het bos bij Vierhouten. De hoge boomkruinen laten maar weinig daglicht door. In Christelijk Vakantiehotel ’t Vierhouterbos is –na een blik op Buienradar– het programma omgegooid. Voor de groep verstandelijk beperkte vrouwen gaat de trip naar Apeldoorn niet door. „Het is daar kleddernat”, verklaart staflid Evert Jan ten Voorde de improvisatie.
Het humeur van zijn gasten lijdt er niet onder. Voor Ten Voorde reden om ieder jaar opnieuw een weekje met gehandicapten op te trekken. Verslavend, noemt hij dat. „Ze zijn spontaan, dankbaar en altijd enthousiast.”
De vrouwen, wier leeftijden variëren van achttien tot zestig jaar, verliezen zich in het decoreren van een krans, bijgestaan door vrijwilligers. Aan het plafond golven slingers. Een forse koektrommel gaat rond.
Riet maakt voor de twintigste keer een vakantieweek mee. „Ommen, Oldebroek, Nunspeet…”, somt ze de plaatsen op waar ze eerder verbleef. „De omgeving is hier het mooist”, zegt ze stellig. „Omdat de bossen zo mooi zijn.”
Emoties komen soms gemakkelijk aan de oppervlakte, weet Ten Voorde. Overlijden of ziekte kunnen een gehandicapte sterk bezighouden. „Wanneer je Psalm 103 vers 8 zingt, weet je dat er zeker een paar mensen in tranen uitbarsten. Die ruimte is er. Maar zo’n psalm moet je niet twee keer per dag zingen.”
De organisatie van de zomerse weken ligt in handen van de zogenoemde commissie vakantieweken gehandicapten, van de Gereformeerde Gemeenten. Sinds 1971 trekken gehandicapten jaarlijks een weekje met elkaar op. Dat gebeurt een aantal weken achtereen. Een enkeling was er al die tijd bij, anderen meer dan 25 jaar.
„Ik ga voor de dertigste keer mee”, meldt deelneemster Nies trots. Ze zit geduldig te wachten bij haar krans, die af is. Waar ze hem gaat ophangen, weet ze nog niet. „Ik moet nog even kijken in mijn kamer. Ik zit bij mijn zus in huis. In Woerden.”
De windhoos die Vierhouten in 2007 trof, staat haar nog helder voor de geest. „Er la- gen allemaal bomen op de grond. Een hele toestand was dat toen. We waren er alle- maal confuus van.”
Begeleider Aletta komt langs. „En Aletta is voor de eerste keer mee”, dikt die haar eigen onervarenheid aan. Nies klopt haar op de schouder en antwoordt: „Maar ze doet het heel prima.”
Het doel van de vakantieweken is het bieden van ontspanning en bezinning in de sfeer die de gehandicapten van huis uit gewend zijn. Elke dag staat er een Bijbelverhaal en veel zang op het programma. Gehandicapten geven psalmen en andere liederen op. Ten Voorde: „Daarin kunnen ze zich goed uiten.”
Meiny Heikoop-Gorter is bestuurslid van de commissie vakantieweken en draait deze week mee in Vierhouten. Op de oproep voor vrijwilligers die ieder jaar in het blad Daniël staat, komen genoeg reacties, geeft ze aan. Het tekort aan mannelijke stafleden is echter een probleem.
„Voor de juiste verhouding is het goed dat er mannen bij zijn. Zij hebben net even een andere inbreng en aanpak. Daarnaast zijn de vrouwelijke deelnemers op een gezonde manier gevoelig voor mannelijke aandacht”, voegt ze eraan toe.
Iedere vrijwilliger neemt twee gehandicapten onder zijn of haar hoede. Soms is er intensief contact, weet vrijwilliger Ina Camphens. Toch kunnen de deelnemers doorgaans goed overweg met het afscheid. „Als ze naar huis gaan, zwaaien ze soms amper.”
Ten Voorde: „Terwijl een ander op woensdag al in tranen kan zijn omdat hij op zaterdag naar huis moet. Het komt voor dat gehandicapten in een algemeen tehuis de hele dag voor de televisie moeten zitten.”