Ze gaven aan dat de partij uiterst bezorgd was over de uiteindelijke gevolgen van deze christelijke emigratie voor de stabiliteit van de diverse Arabische gemeenschappen.

De opstellers van deze verklaring hadden zonder twijfel de situatie in Libanon zelf voor ogen, waar grote zorgen leven onder christenen met betrekking tot hun toekomst in het land.

Dat deze toekomst niet onbedreigd is, werd eind juni door enkele ernstige incidenten onderstreept.

Op 19 juni werden in de zuidelijke Libanese stad Sidon op grote schaal pamfletten verspreid, waarin de christenen met zware vergeldingen werd gedreigd als ze de stad Sidon niet binnen één week zouden verlaten.

Het veroorzaakte grote onrust onder de plaatselijke christenen en het Libanese leger stuurde extra manschappen naar Sidon om kerken en kloosters te beschermen.

Om als het ware de ernst van de dreiging te onderstrepen, ontplofte diezelfde 19e juni een bom in Zahle, een rustiek stadje in oostelijk Libanon dat tegen de Syrische grens aanligt. Er waren minstens één dode en een aantal gewonden te betreuren.

De bom ontplofte –niet toevallig– enkele uren voordat de Libanese patriarch Nasrallah Sfeir het stadje zou bezoeken en er heerste tijdens zijn bezoek een nerveuze spanning in het anders zo rustige Zahle.

Libanese media wisten te berichtten dat kringen rond de Libanese minister-president 
Al-Hariri op voorwaarde van anonimiteit spraken over „een sfeer van intimidatie en ge­
weld, waaronder de christenen in de Sidon regio leven.”

Dit geweld zou afkomstig zijn van islamitische radicalen, verbonden met de terreurorganisatie al-Qaida.

In deze context is het niet zonder betekenis dat zich in Sidon het grote en beruchte Palestijnse vluchtelingenkamp Aiyn al-Hilwe bevindt, waar volgens Libanese veiligheidsdiensten al-Qaida grote aanhang geniet.

Sindsdien hebben Libanese leiders gesprekken gevoerd met christelijke gezagsdragers om hen gerust te stellen, maar de incidenten tekenen de sfeer waarin christenen leven. Ze zijn in Libanon van een meerderheidsbevolking een minderheid geworden.

De demografische neergang van de Libanese christenen kan enerzijds verklaard worden door hun relatief hoge emigratie. Tarek Mitri, voormalig Libanees minister van informatie, doet in dit verband de opmerkelijke uitspraak, dat „christenen het slachtoffer zijn van hun hoog educatieniveau.” Dit maakt dat ze gemakkelijker naar het Westen kunnen emigreren, waar ze op basis van hun goede opleiding en talenkennis snel werk vinden.

Een andere factor is echter het hogere geboortecijfer onder moslims. De demografische kaart van Libanon is de afgelopen decennia veranderd ten gunste van de sjiieten, die het snelst in aantal toenemen. Dit is een gegeven dat ook de Libanese soennieten zorgen baart.

Monseigneur George Bacounni, de bisschop van de Libanese stad Tyre, wijst erop dat met name veel sjiitische moslims meerdere vrouwen hebben, bij wie ze kinderen verwekken. Polygamie verklaart mede het hogere geboortecijfer onder moslims.

Veel Libanese christenen vrezen dat een toekomstige nieuwe burgeroorlog in Libanon een strijd zal worden tussen sjiieten en soennieten en dat de christenen tussen twee vuurlinies zullen komen te liggen.

De relatief zwakke positie van de christenen in Libanon kan echter gedeeltelijk verklaard worden door hun onderlinge verdeeldheid.

Enkele christelijke politieke partijen, waaronder de Libanese krachten van Samir Djadja hebben een alliantie gesloten met de regerende partij van Al-Hariri.

Andere christelijke partijen, waaronder de partij van generaal Michel Aoun, zijn een politiek verbond aangegaan met de sjiitische Hezbollah.

Maar afgelopen jaar bleek enkele keren dat de christelijke partijen één blok vormen wanneer de belangen van de christelijke gemeenschap als geheel dit noodzakelijk maken.

Het afnemende aantal christenen is verontrustend voor de stabiliteit in het land. Binnen Libanon is de afgelopen jaren de polarisatie tussen soennieten en sjiieten steeds scherper geworden. Het zijn vooral de christelijke partijen die allianties vormen met beide kampen en die hier als bemiddelaars en bruggenbouwers optreden.

Ondanks alles vormen de Libanese christenen een sterke geloofsgemeenschap en het mag buitengewoon positief geacht worden dat islamitische politieke leiders van diverse pluimage een vitaal belang hechten aan de christelijke presentie in Libanon.

In dit verband sluit het slotcommuniqué vorige week van het congres van de Partij van de Toekomst aan op verklaringen van gelijke strekking.

Marie Ange Siebrecht, die namens de organisatie Kerk in Nood al jarenlang de hulp aan de Libanese kerken coördineert, bevestigt dat ze „overal waar ze komt moslims, zowel politici als gewone burgers, hoort herhalen dat ze willen dat de christenen blijven.” Ze vrezen dat een Libanon zonder een christelijke bevolkingsgroep een zeer onstabiel land zal worden.

Mohammed Sammak is de politieke adviseur van de Libanese grootmoefti en heeft in deze hoedanigheid herhaaldelijk gesproken over hoe belangrijk het is de christelijke aanwezigheid veilig te stellen.

Sammak stelt onverbloemd dat „de christelijke cultuur en de aard van de christelijke godsdienst belangrijk zijn om in het Midden-Oosten vreedzame samenlevingen op te bouwen. De christenen hebben de unieke gave om bruggen te bouwen.”

Hij legt een direct verband tussen het verdwijnen van christenen in het Midden-Oosten en islamitisch fundamentalisme door te stellen, dat „de fundamentalisten de plaatsen van de christenen opvullen. Het verdwijnen van christenen is als het ontrafelen van een kleed. Uiteindelijk zal het leiden tot het ontrafelen van het hele weefsel van de Libanese maatschappij.”