Zes dagen les van twee buitenlandse toporganisten in orgelstad Haarlem. Erik Bakker (16) uit Rijssen is een van de zes geselecteerden voor de Jong Talentklas.

Er passen heel wat mensen bij de speeltafel van het beroemde Müllerorgel in de Haarlemse Bavo. Familie, docenten, de pers: iedereen mag erbij zijn. In totaal zo’n twintig mensen, deze donderdagmiddag.

Lorenzo Ghielmi uit Milaan geeft drie dagen les rond de werken van Bach. Thuis hebben de jongens zich terdege voorbereid op een aantal koraalbewerkingen en een aantal preludia en fuga’s van de grootmeester. De noten zitten erin. Hier gaat het om de muziek, de interpretatie.

„Wie heeft zich voorbereid op ”Christ lag in Todesbanden” uit het Orgel-Büchlein?” vraagt Ghielmi in het Engels. Johannes, uit Zweden, bijt het spits af. Met een plenumregistratie speelt hij de koraalbewerking voor. „De melodie is eenvoudig”, becommentarieert Ghielmi, „daarom moet je met de begeleiding de gevoelswaarde tot uitdrukking brengen. Het mag wel wat opgewekter.”

Opnieuw begint Johannes, maar hij komt niet ver. „Zit je te slapen? Je moet niet zo lang wachten na de eerste regel.” Dan let Ghielmi op de handen van de Zweed. „Je speelt niet zo economisch, jongen. Als je te veel met je lijf en je handen beweegt, kom je aan de echte articulatie niet toe.”

De pedaallijn, een economische triller, de afsluiting van het stuk – enthousiast doet Ghielmi voor wat hij bedoelt: zingend, klappend, zwaaiend. „Ik mis de Rolling Stones in maat 6.” Het publiek lacht.

Frederique mag het grote preludium in A-moll (BWV 543) spelen. „Heel interessant”, vindt Ghielmi. „Maar je zet vrij stevig in, dat tempo moet je dan wel vasthouden. En probeer vanaf het begin in één grote lijn te spelen.” Bij de pedaalsolo zet de Duitser zijn handen op z’n bovenbenen. „Nooit je handen op je benen! Leg ze op de bank, of naast de klavieren, desnoods op je hoofd, maar niet op je benen.”

Twintig minuten voor het eind kruipt Ghielmi zelf achter de klavieren. Z’n sandalen worden uitgeschopt. Ieder kijkt gespannen toe hoe de meester in hoog tempo met adembenemende vingervlugheid het preludium speelt.

Het is voor het eerst dat in het kader van het tweejaarlijkse Internationaal Orgelfestival Haarlem een klas voor middelbare scholieren wordt georganiseerd. Voor beroepsorganisten en conservatoriumstudenten is er al jaren de beroemde Zomeracademie. Nu mochten ook talentvolle orgelleerlingen zich aanmelden. Een Zweed, een Duitser en vier Nederlandse jongeren waren de gelukkigen. Allemaal jongens.

Vorige week hadden ze drie keer twee uur les van Ghielmi in de Bavo. Gisteren, vandaag en morgen worden ze in de Haarlemse Philharmonie ingewijd in de Franse orgelmuziek, door de Parijse toporganist Olivier Latry.

Erik Bakker, leerling van de Fruytier in Apeldoorn, werd door zijn docent Dick Sanderman op de Jong Talentklas gewezen. Samen namen ze in de Schildkerk in Rijssen een cd op waarop Erik barokmuziek van Buxtehude en Franse muziek van Franck en Lefébure-Wély speelde. Sanderman moest bij de opname ook een aanbevelingsbrief voegen.

Toen ze hoorden dat Erik was toegelaten, brak een drukke tijd aan. Erik moest een fors aantal stukken instuderen. „Het was een hele klus. Gelukkig had ik het Orgel-Büchlein van Bach al eens gedaan. Maar met de Franse muziek was ik niet zo vertrouwd. Het is best moeilijk, omdat de noten vaak niet zo logisch klinken. Sommige stukken waren vrij modern. M’n moeder werd er thuis soms gek van als ik een kwartier zat te oefenen. „Erik, nu stoppen!” was het dan.”

Voor Erik is orgelspelen een leuke hobby, naast andere dingen die hij graag doet. Van orgelfreaks die alleen maar over orgels kunnen praten, moet hij niet zo veel hebben. „Wat dat betreft is het hier wel een eyeopener. Je kunt ook geobsedeerd zijn door het orgel.”

Dat neemt niet weg dat hij geniet van deze dagen in Haarlem. „De twee mannen hebben zo’n expertise! Het is leuk om te horen hoe zij op je spel reageren. De noten ken je, maar de achtergrond en de samenhang van een stuk zijn heel interessant.”

En dan het orgel van de Bavo. „Het is het vaakst afgebeelde orgel van de wereld. Het speelt erg fijn. Een heel leuke ervaring. Je bent hier toch in het Mekka van de orgelwereld.”