Na afloop van een van de wedstrijden van het WK voetbal riep hij zijn Twittervolgelingen op om naar een van de Haagse pleinen te komen voor wat relletjes. Helaas zijn dergelijke oproepen niet uitzonderlijk. Des te beter dat het Haagse arrondissementsparket al binnen een week een uitspraak doet. Lik-op-stuk is dan op z’n plaats.

Bijzonder aan de uitspraak is dat hiermee voor het eerst iemand wordt veroordeeld vanwege een Twitterbericht, een zogenaamde tweet. Twitter is in een enkel jaar tijd uitgegroeid tot een invloedrijk medium. Het laat zich het beste vergelijken met een sms-bericht dat tegelijkertijd naar een vaste groep abonnees wordt verspreid. Het verschil is dat de berichten in de regel ook voor iedereen publiek worden via internet. Die combinatie: snel én breed beschikbaar, is de reden waarom bijvoorbeeld politici en bekende Nederlanders het middel graag inzetten om zichzelf te profileren.

Bij zijn uitspraak heeft de rechter nadrukkelijk meegewogen dat de Haagse jongeman zijn Twitteraccount niet had afgeschermd en er dus sprake is van een openbaar medium. Hij zou ook veroordeeld zijn als z’n opruiende tweet niet tot rellen had geleid. Met andere woorden: een tweet is niet zomaar een privémededeling aan wat vrienden, maar een publieke uiting.

Dat klinkt vanzelfsprekend, maar ’t is wel belangrijk dat het wordt uitgesproken. De TROS heeft recent een commentator ontslagen die een badinerende opmerking rondtwitterde. VVD-Tweede Kamerlid Boekestijn moest het veld ruimen nadat hij Chinezen had geschoffeerd via Twitter. Er is ook commotie ontstaan rond een tweet van cabaretier Paul de Leeuw die tijdens het huwelijk van de Zweedse kroonprinses Victoria vroeg of zijn volgers ook zaten te wachten op een zwarte Saab die zich in een of ander monument zou boren. Die vergelijking met het Koninginnedagdrama van 2009 schoot veel volgers in het verkeerde keelgat. Het openbaar ministerie vond de uitspraak echter niet strafbaar.

De Haagse veroordeling en soortgelijke uitspraken in andere landen markeren de grenzen van het nieuwe medium. Ook al is de groep actieve twitteraars niet eens groot, het effect van hun tweets is dat wel. De aard van het medium nodigt uit tot snel reageren en dat gaat lang niet altijd samen met zorgvuldigheid. Belangrijker is nog dat de 140 beschikbare tekens nauwelijks ruimte voor nuance bieden, zodat de berichten al snel zwart-wit zijn en zich goed lenen voor digitale scheldkanonnades. In handen van mensen die graag hun ego strelen, worden dan snel brokken gemaakt.

Een van de verstandigste uitspraken op dit punt komt van GroenLinksvoorvrouw Halsema. Ze last tijdens de formatiegesprekken een Twitterstilte in: „Om een kwetsbaar formatieproces alle kans te geven en het inhoudsloze gebabbel niet tot grote(re) hoogten te brengen, meld ik me even af.”