OSJ – De Nederlander Teus Verhoeff woont en werkt in Kirgizië. „We hebben nu van dichtbij gezien welk gevaar erin schuilt als volken elkaar haten.”

Verhoeff was de afgelopen dagen zelf op een conferentie in het noorden van het land, maar had geregeld contact met vrienden uit het tumultueuze Osj, zowel Kirgiezen als Oezbeken. „Ze waren totaal ontredderd en in shock”, geeft Verhoeff aan. „Bij onze Kirgizische vrienden leeft schaamte voor hun volksgenoten. Ze begrijpen niet dat ze de Oezbeken zoiets hebben kunnen aandoen, terwijl ze al jaren samenleven.”

Verhoeff trok in 2005 met zijn vrouw Janneke en drie kinderen naar Batken, een kleine Kirgizische provinciestad in het zuidwesten van het land. Daar runt hij een taalschool Engels en is hij betrokken bij een kleine christelijke huisgemeente.

In Batken bleef het rustig, omdat daar alleen Kirgiziërs wonen. Verhoeff zag wel hoe in zijn woonplaats bussen vol fanatieke jongelui naar Osj trokken. „Die zouden de Oezbeken wel eens mores leren. De ouders van de vechtersbazen waren ervan overtuigd dat hun jongens voor het goede doel op pad gingen. Er klonken uitspraken als: “We jagen ze allemaal het land uit”, en “Wat mij betreft, blijft er niet één over.””

De door de hervormd-gereformeerde Joriskerk in Amersfoort uitgezonden Nederlander noemt die woede „merkwaardig.” „Net als op het platteland kom je in Batken geen Oezbeek tegen. Daar wordt echter het meeste kwaad over hen verteld.”

Hoe meer verhalen Verhoeff hoort, hoe gecompliceerder hij de situatie vindt worden. „Volgens sommige goed geïnformeerde vrienden zouden er behalve Oezbeken en Kirgiezen nog meer groepen rondlopen. Er wordt gesproken over terroristische groepen of een huurleger, die wordt aangestuurd door oud-president Bakijev, die wraak wil nemen.”

Verhoeff geeft aan dat het voor veel mensen in Osj moeilijk is het leven weer op te pakken. „Hoe komt zoiets ooit weer goed, als je zoveel geweld hebt gezien of zelf hebt meegemaakt? Christenen zien het echter ook als een uitdaging om mensen weer met elkaar te verzoenen. In de kerken van Osj zitten Kirgiziërs en Oezbeken soms bij elkaar. We hopen en bidden dat het herstel snel mag beginnen, te beginnen in het huisgezin van God.”

Barricades opgeruimd in Osj

OSJ – Het leger van Kirgizië heeft zondag wegversperringen rondom Oezbeekse buurten in de zuidelijke stad Osj verwijderd. Belangrijke straten in het centrum zijn weer open voor het verkeer, aldus een politiewoordvoerder.

Het weghalen van barricades verliep rustig. In sommige gevallen hielpen Oezbeekse inwoners het leger zelfs, ook al zijn ze bang voor nieuwe onlusten.

Volgens de Verenigde Naties zijn zeker een miljoen mensen getroffen door de etnische onlusten van afgelopen dagen tussen Kirgiezen en Oezbeken in het Centraal-Aziatische land. Mogelijk zijn er tweeduizend doden gevallen.