Zaterdag toonde de stichting Intermediair Kerkomroep Nederland (sIKN) een reeks technieken die dat mogelijk moeten maken. Kerken die bezwaar hebben tegen internet en kabel kunnen gebruikmaken van intranet (netwerk voor intern gebruik) of van de ether, nu de overheid bereid is zendvergunningen af te geven.

„De kerken betalen gezamenlijk iedere maand 800.000 euro aan KPN voor hun kerktelefoon”, zei voorzitter M. Doornenbal. Enkele honderden kerkenraadsleden lieten zich zaterdag in Amersfoort, tijdens de jaarvergadering van de Landelijke Organisatie Kerktelefoon (LOK) voorlichten over alternatieven. Op een enkele uitzondering na gebruiken ze over de hele linie nog steeds de dure dienst van KPN, van de gereformeerde gemeente in Krabbendijke met 166 kerktelefoonluisteraars tot de gereformeerde kerk in Urk met 210 luisteraars. Bij een tarief van 20 tot 30 euro per aansluiting per maand zijn deze kerken jaarlijks vele tienduizenden euro’s aan kerktelefoon kwijt.

Op initiatief van de sIKN en met behulp van de vorig jaar verkregen overheidssubsidie van 940.000 euro hebben vier leveranciers apparaten ontwikkeld die het kerktelefoonsignaal via kabel, intranet of een draadloze verbinding kunnen verzenden en ontvangen. Volgens Doornenbal zullen zij de apparatuur in het vierde kwartaal van dit jaar kunnen leveren. „KPN heeft verzekerd dat de oude kerktelefoondienst niet uit de lucht gaat voordat er een goedkoper, betrouwbaar en landelijk dekkend alternatief is.”

Een rondgang langs de stands leert dat de kosten nooit meer zo laag worden als vroeger. Tot voorjaar 2000 betaalden kerken slechts 7 gulden per luisterabonnement, ruim 3 euro per maand. Het dichtst in de buurt daarvan komt kerktelefoon via de ether, een techniek waarbij kerken hun dienst draadloos verzenden naar de ontvangers. De techniek is dezelfde als die van radio, maar de ontvangers zijn alleen geschikt voor het luisteren naar kerktelefoon.

„Deze week hebben we van het ministerie van Verkeer en Waterstaat gehoord dat het bereid is een frequentieband beschikbaar te stellen. Het betreft het eerste autotelefoonnet, ATF1, van 137 tot 174 megahertz. Het Nationaal Frequentieplan zal daarvoor aangepast worden”, zegt W. Drooger, die namens het deputaatschap diaconale en maatschappelijke zorg van de Gereformeerde Gemeenten in de sIKN zit.

De apparatuur voor deze techniek is nog niet gereed, maar volgens Drooger is dat een kwestie van enkele maanden. „Als een kerk eenmaal een zender en een aantal ontvangers heeft aangeschaft, blijven de kosten beperkt tot 270 euro per jaar.”

Ook met de andere technieken zijn forse besparingen mogelijk, maar dat hangt sterk af van het aantal luisteraars en de luistertijd per maand, zegt M. Kramer van de technische commissie van de sIKN. Uit het overzicht dat hij toont, blijkt dat via intranet een besparing tot 30 à 40 procent haalbaar is, maar alleen voor kerken met een luistertijd van tien uur per maand of minder. Luisteraars betalen bij deze techniek nog steeds belminuten aan KPN.

Hervormd Kampen, met 230 luisteraars, ziet daarom weinig in deze oplossing: „Wij zenden wel tien uur per week uit. Voor ons is de kabel het goedkoopst.” De kosten van kerktelefoon via de kabel hangen af van het aantal kerken dat daar in een bepaalde regio aan meedoet.

Kramer benadrukt dat voor elke kerk maatwerk nodig is en dat de sIKN daarom de behoeften van de kerken wil inventariseren, ook van niet-LOK-leden. „Op de website van sIKN kunnen zij dat melden. Alleen als kerken samenwerken, kunnen wij voor hen onderhandelen met de leveranciers en met de kabelmaatschappijen.”