Niet alleen loopt de watervoorziening gevaar, ook worden de scheepvaart en de koeling van energiecentrales beperkt, de voedselproductie afgeremd en de biodiversiteit verstoord.

Met deze alarmboodschap trokken de Gelderse gedeputeerden Keereweer (PvdA, Water en Landelijk Gebied) en Van der Kolk (CU, Klimaat en Milieu) donderdag naar de Europese Klimaatconferentie in het Poolse Olsztyn.

Ze luidden echter niet alleen de noodklok, maar kwamen ook met een oplossing: een bufferzone langs de Rijn om de rivier te beschermen tegen extreem lage waterstanden.

„Mijn voorstel op de conferentie in Polen over klimaatbuffers in de Rijndelta is bijzonder goed ontvangen door Noord-Rijnland Westfalen en Beieren”, twitterde Keereweer gisteravond in Olsztyn.

In deze Oost-Poolse, voormalige Pruisische stad startte gisteren een conferentie waar bestuurders van diverse EU-lidstaten tot en met morgen de gevolgen van de klimaatverandering voor de waterveiligheid, het waterbeheer en de biodiversiteit bespreken.

Gelderland zegt zich als „poortwachter van de Rijn” zorgen te maken over de gevolgen van de klimaatverandering voor deze rivier. Als gevolg van de temperatuurstijging worden de winters steeds natter, waardoor de waterstanden in de rivieren hoger worden. ’s Zomers wordt het echter steeds droger.

De provincie ontwikkelde daarom het plan ”West European Climate Corridor”, om water langer vast te houden. Dat houdt in dat in Nederland en in Duitsland natuurlijke bufferzones langs de Rijn moeten worden aangebracht, in de vorm van natuur- en bosgebieden. Ook zou de landbouw waterbesparende methodes moeten toepassen. Door deze maatregelen moet de waterafvoer door de Rijn trager worden.

Deze aanpak verhoogt ook de veiligheid bij hoogwater, aldus gedeputeerde Keereweer. Bovendien vermindert het plan de uitstoot van koolstofdioxide en verbetert het de leefomgeving van mensen, dieren en planten. Het plan geeft „een enorme impuls aan het behoud van biodiversiteit en het landschap in een groot deel van Europa”, aldus de provincie.

Van oudsher kent de Rijn twee grote waterbuffersystemen die zorgen voor een goede spreiding van de waterafvoer: de sneeuw- en ijsbuffer in de Alpen en de landschapsbuffer die zich uitstrekt over het hele Rijnstroomgebied.

De Alpen houden de neerslag vast tot het als smeltwater naar lager gelegen gebieden stroomt. De landschapsbuffer slaat als een ‘spons’ het water op in de bodem en zorgt voor een vertraagde afvoer.

Door de opwarming van de aarde wordt de ijskap in de Alpen aangetast. „Die sneeuw- en ijsbuffer laat zich niet zomaar herstellen”, stelt Gelderland. De landschapsbuffer kan daarentegen worden hersteld door de aanleg van natuurlijke bufferzones. „Het is de effectiefste en duurzaamste manier om waterschaarste te voorkomen.”

Gedeputeerde Keereweer ziet het Gelderse plan als een internationaal proefproject. „Dat kan als voorbeeld dienen voor andere stroomgebieden in Europa, zoals de Donau, de Po en de Rhone.”

encoreweb.org; gelderland.nl; twitter.com/HarryKeereweer.