SGP: dankbaarheid en somberheid
WASSENAAR – Dankbaarheid voor het behoud van de zetels, maar somberheid over de halvering van het aantal zetels van de christelijke partijen. Een grote groep -vooral jonge SGP’ers-, stuk voor stuk getooid met een oranje sjaal, volgt gespannen de binnenrollende uitslagen.
Lijsttrekker Van der Staaij is op de verkiezingsdag nog met de campagnebus op stap geweest. Naar Vlaardingen, naar Sliedrecht, naar Oud-Beijerland. Folders uitdelen, sinaasappels, en stemadviezen. “Vroeger gebeurde er op de dag dat de stembussen open waren niets, maar partijen gaan steeds meer op de dag zelf ook op pad. Wij voor het eerst ook. Het is een heel leuke dag geworden.”
De lage opkomst verbaast de nieuwe partijleider niet, door het weer -al zegt het KNMI dat dat geen invloed heeft-, “maar je merkt soms ook een zekere gelatenheid; we spraken met mensen die niet gingen stemmen.”
Eenderde van de kiezers is zwevend. “Ik sprak iemand die de vorige keer SP had gestemd en nu VVD. Ten tijde van de vorige verkiezingen leefde hij van een bijstandsuitkering, en hij dacht dat daarvoor een SP-stem het gunstigst was. Nu had hij een eigen bedrijfje, en daarom stemde hij VVD. Dat typeert de grilligheid van het kiesgedrag. Persoonlijke omstandigheden zijn dan bepalend, of één item dat de mensen raakt. We spraken mensen die wel gingen stemmen, maar nog steeds niet wisten op wie.”
Prognoses galmen door het souterrain van het Wassenaarse hotel De Bijhorst, niet ver van het politieke hart van Nederland. Een herdershond ligt languit uitgestrekt op de vloer, niet van zins overeind te komen voor welke politieke aardverschuiving dan ook. Wel voor een koekje.
Jonge partijgenoten bespreken met de kandidaat-Kamerleden de mogelijke coalities. Het blijft voorlopig koffiedikkijken.
Het wordt stil als een nieuwe prognose wordt bekendgemaakt. Deze een zeteltje erbij, die een stoel eraf. Een forse verschuiving blijft het.
Voor prof. dr. E. Dijkgraaf, nummer twee op de lijst en al acht jaar ‘in de wacht’, is het voor de eerste keer niet erg spannend of hij zijn wetenschappelijke carriere zal inwisselen voor een politieke loopbaan. Driemaal stond hij op drie, en driemaal kwam die derde zetel er niet. Nu neemt hij de plaats van scheidend partijleider Van der Vlies als Kamerlid in.
Elke keer is er de hoop dat de partij zijn derde zetel, die in 2002 verloren ging, weer terugkrijgt. Het RD besteedt deze avond aandacht aan enkele kandidaten die zich op de rand bevinden van wel of niet gekozen worden. Bij de SGP is dat nummer drie, dr. R. Bisschop. “Moet je daarvoor niet Stoop bellen?” zegt hij van tevoren optimistisch.
Bisschop bracht de verkiezingsdag grotendeels op de school door waar hij locatiedirecteur is: locatie Revius van het Wartburg College in het noorden van Rotterdam. “De dag zat vol gesprekken en vergaderingen. Meestal stem ik voor mijn vrouw, maar voor de tweede keer in ons huwelijk heb ik haar gemachtigd voor mij te stemmen: zelf gaan stemmen betekende dat ik de trein van kwart voor acht zou missen.”
Veel spanning ervoer hij niet. “Daar had ik geen tijd voor. Vanavond ben ik eerst nog naar een trouwerij geweest.” Tijdens de uitslagenavond neemt de spanning wel toe. “De kinderen hebben geëist dat ik de uitslag nog sms, ook al liggen ze dan al op één oor, als het goed is.”
Bisschop werd ruim drie maanden geleden door het hoofdbestuur benaderd voor de derde plaats op de lijst. “De campagne -naast het dagelijks werk- was een intensieve periode. Het was het prettig te ervaren dat ik met de nummers een en twee een goed team zou vormen. We waren snel op elkaar ingespeeld. We vullen elkaar aan, zowel qua persoonlijkheid -ieder heeft zijn eigen stijl- als qua expertise.”
Wat is het programma daags na de verkiezingen? “Half twaalf fractievergadering!” grapt Bisschop. Serieus: “Het is de vraag hoe lang het duurt voordat we de preciese verdeling, ook van de restzetels, weten. Morgenochtend snipper ik in elk geval. Als we een derde zetel mogen krijgen, moet er snel veel geregeld worden. Zoals de opvolging op school; daarvoor liggen verschillende scenario’s klaar.”
Zorg heeft Bisschop over de uitslag. “De christelijke partijen zijn in zetelaantal gehalveerd, de PVV verdubbeld.”
Applaus klinkt op als de SGP in Renswoude 2 procent winst blijkt te hebben gehaald. Ook in tal van andere plaatsen is er procentuele winst. Vooralsnog is het niet genoeg voor een derde Kamerzetel.
Direct na twaalven neemt SGP-jongerenvoorzitter Rozendaal het woord. Hij huldigt mevrouw Van der Vlies, van wie zojuist de verjaardag is begonnen, en haar man, die vandaag 29 jaar Tweede Kamerlid is. Ondertussen rollen de uitslagen binnen. De contouren zijn duidelijk; het blijft nog even spannend waar de preciese lijnen liggen.
De hond ligt nog steeds uitgestrekt. Zelfs de hapjes zullen hem worst zijn.