Geen registratieplicht zegening homohuwelijk
Plaatselijke gereformeerde kerken en hervormde en lutherse gemeenten die alleen het huwelijk tussen man en vrouw erkennen, hoeven de kerkelijke zegening van een relatie van homoseksuelen in een andere gemeente niet in hun register over te nemen. Dat heeft de gezamenlijke synode van de Samen op Weg-kerken donderdag besloten.
De triosynode kwam daarmee tegemoet aan de bezwaren van enkele synodeleden. Die wezen erop dat kerkenraden niet mogen worden gedwongen tot registratie van niet-huwelijkse levensverbintenissen als zij tegen zulke relaties zijn. „We moeten de overtuiging van een gemeente respecteren”, zei dr. P. van den Heuvel van de werkgroep kerkorde. De synode stemde daarna in met een door de werkgroep opgestelde toevoeging aan de oorspronkelijke tekst in de generale regeling voor de ledenregistratie.
Alleen kerkenraden die toestemming hebben gegeven voor de zegening van homoparen in hun gemeente moeten op basis daarvan de bijbehorende gegevens in hun register opnemen. De relatie van de betrokkenen blijft daar geregistreerd staan, ook als het homoseksuele paar ooit zou besluiten zich aan te sluiten bij een gemeente die hun verbintenis afwijst.
De gezamenlijke synode van de Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken en de Evangelisch-Lutherse Kerk had donderdag en vrijdag slechts één agendapunt: de generale regelingen voor de toekomstige Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Deze staan op ruim 130 A4’tjes en geven een gedetailleerde uitwerking van allerlei wetten en voorschriften. Na het principiële deel van de kerkorde en de uitwerking in de ordinanties vormen de generale regelingen met de al eerder bekend geworden overgangsbepalingen het complete dossier van kerkelijke wetgeving voor de toekomstige Protestantse Kerk in Nederland. De triosynode werkte zich donderdag snel door een aantal van deze generale regelingen heen.
Tijdens de bespreking van de generale regeling voor fusie en splitsing kwam de commissie van bijzondere zorg aan de orde. Zo’n commissie kan onder bepaalde omstandigheden een voorziening geven bij losmaking van gemeenteleden die een nieuwe kerkgemeenschap willen vormen. De triosynode nam echter nog geen besluit over de commissie van bijzondere zorg. Eerst zullen de overgangsbepalingen, waarin diverse zaken van deze commissie een plaats hebben, tijdens de synodezitting in juni aan de orde moeten komen.
Dr. P. van den Heuvel van de werkgroep kerkorde benadrukte dat de generale regeling voor fusie en splitsing niet gaat over fusie of splitsing van kerken maar over splitsingen binnen en fusies van plaatselijke gemeenten die tot de PKN behoren. Deze zullen na de voorgestelde fusie van de SoW-kerken op 1 mei 2004 „in lengte van jaren” kunnen doorgaan.
Ds. E. Westrik, de nieuwe tweede assessor van het hervormde moderamen, diende een amendement in om bij deze generale regeling in plaats van ”fusie” het woord ”vereniging” te noemen. Dr. Van den Heuvel zei ”vereniging” inderdaad een beter woord in de kerk te vinden, maar gaf aan dat het in de desbetreffende generale regeling gaat om vermogensrechtelijke aangelegenheden. „De gebezigde termen moeten in overeenstemming met het burgerlijk recht zijn.”
De synode besloot ook tot een generale regeling van samenwerking en federatie van gemeenten die al met elkaar samen op weg zijn. Deze regeling maakt het mogelijk dat bestaande vormen van samenwerking en federatie van hervormde, gereformeerde en lutherse gemeenten binnen de PKN worden voortgezet.
Ds. J. L. Schreuders (hervormde classis Den Bommel) merkte op dat een dergelijke uitgewerkte regeling er voor alle gemeenten had moeten komen. „Het is een historische vergissing, die veel kerkleed met zich mee gaat brengen, dat de federatiegedachte nooit echt een redelijke kans heeft gekregen. Aan de kerk is een fusie opgedrongen.”