Commentaar: Suriname onder regie van Bouterse
”Des for pres”. Met die leus voerde de Surinaamse oud-legerleider Desi Bouterse in 2005 campagne voor de parlementsverkiezingen. Wat hem toen niet lukte, ligt nu bijna binnen handbereik. Zijn Mega Combinatie haalde gisteren 23 van de 51 zetels binnen. Als hij een geschikte coalitiepartner vindt, kan hij zich komende maand kandidaat stellen voor het presidentschap.
Wie de tweede regeringspartij wordt, is nu nog onduidelijk. En de vraag is of zij zullen accepteren dat Bouterse de presidentiele ambtswoning gaat betrekken. Maar al zou hij niet mogen verhuizen, dan nog is de invloed van de oud-legerleider groot blijven. Denkbaar is dat hij zichzelf adviseur van staat maakt en in die hoedanigheid de regisseur van een marionettenspel wordt.
Voor Suriname is dat bepaald niet gunstig. Welk fatsoenlijk, democratisch land zal in de internationale gemeenschap zonder gêne zeggen feitelijk geregeerd te worden door iemand die veroordeeld is vanwege drugshandel en die een aantal politieke moorden zou hebben gepleegd?
Inmiddels is ook duidelijk dat Den Haag in ieder geval niet gecharmeerd is van Bouterse. Vanwege de eeuwenoude banden met Suriname en het feit dat veel Surinamers in Nederland wonen, zal het de diplomatieke betrekkingen in stand houden. Maar elke feestelijkheid gaat er wel af. Dus bloemen en brieven als gelukwens hoeft Bouterse bij zijn eventuele aantreden als president niet te verwachten, noch van de Nederlandse regering, noch van de koningin. Evenmin is onze vorstin van plan nog een staatsbezoek aan Suriname te brengen als ze daar de gast van president Bouterse zou moeten zijn.
Maar niet alleen Nederland zal de betrekkingen met Suriname versoberen, ook de Amerikanen zullen dat doen. Washington wil geen zaken doen met een veroordeelde drugsbaas.
Een internationaal isolement is beslist heel vervelend voor de Surinamers, maar nog vervelender voor hen is dat de sociaal-economische situatie dreigt te verslechteren. De regering-Venetiaan, die het tot gisteren voor het zeggen had, heeft de achterliggende tien jaar hard gewerkt om de economie van het land gezond te maken. Dat was een megaklus, want de regering van president Wijdenbosch had een puinhoop achter gelaten. Venetiaan is erin geslaagd om uit het economisch dal op te klimmen; het nationaal inkomen is verdrievoudigd.
Het gevaar is nu groot dat de tijd van potverteren begint. Oppositiepartijen, ook de Mega Combinatie van Bouterse, hebben in de achterliggende maanden grote beloften gedaan. Daardoor verbleekte de waardering die er zeker was voor de regering van Venetiaan. Wanneer de beloften daadwerkelijk worden waargemaakt, zal Suriname al snel weer op te grote voet leven. Reserves slinken dan meestal heel snel.
Nog een punt. Velen in Suriname weten van het beladen verleden van Bouterse. Om dat toe te dekken zal Bouterse weer, net als in het verleden, schuiven met geld en baantjes. Daarmee wordt het land opnieuw de prooi van corruptie. Conclusie: ”Des not for pres”. Dan bewijst hij zijn land echt een dienst.