Volgens ds. De Jong-Dorland zochten kerken in grote steden veertig jaar geleden naar nieuwe manieren van kerk-zijn. De stichter van het Citypastoraat Domkerk, ds. H. van der Werf, had volgens haar een totaalvisie, waarin aandacht was voor een vernieuwende liturgie van de kerkdienst en voor openstelling van de Domkerk voor culturele evenementen.De predikant ontdekt nieuwe belangstelling voor het christelijk geloof. Enkele leden uit het stadscentrum die niet meer meeleefden met de kerk, reageerden op een oproep om te komen praten. Ze wilden een „basispakket geloof.”

De Domkerkpredikant stelt dat voor de toekomst gastvrijheid en rituelen hoog in het vaandel staan. Vooral tijdens bijzondere diensten (Pasen en Kerst) spelen rituelen een grote rol. Daarop komen veel mensen af, ook jongeren. Bij gastvrijheid gaat het onder meer om avondmaal, doop en huwelijk. De gemeente weigert niemand.

De gemeente gaat voor kerkbezoekers informatiemateriaal over zichzelf en het geloof verschaffen. Er komt een folder met een „geloofsrondleiding.” In het verleden was men huiverig voor „zieltjeswinnerij”, maar die tijd is voorbij, aldus de Domkerkpredikant. Tevens gaat zondag een fototentoonstelling over de Domkerk van start.

Prof. dr. H. P. de Roest, hoogleraar gemeenteopbouw aan de Protestantse Theologische Universiteit, stelde dat de stichter van de gemeente, ds. Van der Werf, niets ophad met het woord kerkplanting, maar dat hij wel dacht en handelde als een kerkplanter. Dat concludeerde hij onder meer uit diens doelgroepenbenadering, inrichting van de eredienst en totaalvisie op de gemeente.

Citypastoraat in Utrecht bestaat veertig jaar. Het Citypastoraat Domkerk is een gemeente die deel uitmaakt van de protestantse gemeente Utrecht.

In 1970 begon ds. H. van der Werf met Citypastoraat. „Daarvoor bestond er geen gemeente Domkerk. In 1970 gebeurde dus eigenlijk wat men nu met de term gemeentestichting aanduidt”, zegt Bram Schriever, voorzitter van de kerkenraad.

De zondagse erediensten hebben een oecumenisch karakter met veel aandacht voor liturgie en muziek. Tijdens de diensten, die anderhalf uur duren, wordt bijvoorbeeld het credo gezongen.

De kerk is elke dag open. Tijdens speciale evenementen in Utrecht geeft de gemeente rondleidingen in de kerk. Daarnaast is er elke werkdag een middaggebed.

Schriever typeert de gemeente met de woorden openheid en eigenheid.

Werk als kerken samen zodat ze meer present zijn in steden en hun activiteiten beter aansluiten bij de bevolking. Dat is het doel van Stichting Citypastoraat. Het Citypastoraat is actief in verschillende steden. Enkele voorbeelden.

Apeldoorn: Inloophuis De Herberg is de spil van het Citypastoraat in Apeldoorn. De Herberg aan de Deventerstraat 40 is elke dag geopend. Bezoekers kunnen koffie of thee drinken of een spelletje doen, met elkaar kletsen of een gesprek aanvragen met een pastorale hulpverlener. Tevens zijn er zondagsvieringen op de tweede en laatste zondag van de maand. Verschillende bedrijven ondersteunen het inloophuis. Het huis werkt samen met andere kerkelijke en maatschappelijke organisaties als het Stiltecentrum en de voedselbank.
Het inloophuis ontstond in 1978 vanuit het Beraad van Kerken in Apeldoorn, onderdeel van de oecumenische en internationale Raad van Kerken. De officiële oprichting vond plaats in 1984.

Nijmegen: Het Oecumenisch Citypastoraat (OCP) in Nijmegen is een „eigentijdse geloofsgemeenschap” en richt zich vooral op leren, bezinnen en vieren. Het belegt huiskamergespreksgroepen, bezinningsavonden, leerhuisavonden en lezingen, waaronder de jaarlijkse Colijnlezing, vernoemd naar de oprichter van het pastoraat. De vieringen worden elke zondagmorgen gehouden. Ook is er elke week een vrijdagmiddaggebed.
Het Citypastoraat ontstond in 1974. Ds. J. Colijn, predikant binnen de Nederlandse Hervormde Kerk, was in die jaren de drijvende kracht achter het stadspastoraat. Als predikant van de Thomaskerk leidde hij de activiteiten van het OCP in de Grote of Sint-Stevenskerk aan het St. Stevenskerkhof. Al snel deden ook rooms-katholieke en gereformeerde pastors mee.

Rotterdam: De Paradijskerk aan de Nieuwe Binnenweg 25 in Rotterdam wil een kerk zijn waar „mensen op adem kunnen komen, een luisterend oor kunnen vinden en steun en hulp kunnen ontvangen bij hun spirituele groei”, meldt de website. De oud-katholieke parochie HH. Petrus en Paulus, eigenaar van de Paradijskerk, werkt voor de activiteiten van het stadspastoraat samen met de rooms-katholieke parochie en de Commissie Paradijselijke Muziek.
Elke zaterdagmiddag zet de kerk haar deuren open. In de kerk wordt dan een gezamenlijk moment van bezinning aangeboden. Dat kan een vesper zijn, een orgelconcert of een meditatief moment met muziek, een lezing en een meditatie. Het Citypastoraat wordt geleid door priester J. de Rie.