De vwo-examenkandidaten gíngen eraan staan. Ze kwamen de vraag tegen in het opgavenblad Nederlands waarmee ze vanmorgen de centrale schriftelijke eindexamens in het voortgezet onderwijs begonnen. Met twintig vragen en een samenvattingsopdracht konden ze 47 punten halen. Handige tip: „Geef niet meer antwoorden dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld één zin wordt gevraagd en je antwoordt met meer dan één zin, dan wordt alleen de eerste zin in de beoordeling meegeteld.” Niet leuteren!Op de havo stond voor de examenkandidaten vandaag kunst en Nederlands op het programma. De gemengde en theoretische leerweg (gl/tl) van het vmbo begon met muziek en natuur- en scheikunde 2. Op het vwo was het Nederlands en biologie wat de klok sloeg.

De Lodensteiners behoren tot de ruim 204.000 Nederlandse jongeren voor wie deze week de schriftelijke examens beginnen. Het gaat om 108.000 vmbo’ers, 57.000 havisten en bijna 40.000 vwo-scholieren. De vmbo’ers hebben het praktijkgedeelte van hun examens al eerder afgelegd.

Dit jaar worden voor het eerst vwo-examens afgenomen volgens de nieuwe profielen. In 2007 zijn de profielen in havo en vwo aangepast en zijn de zogenoemde deelvakken vervallen.

Demissionair staatssecretaris Van Bijsterveldt van Onderwijs gaf maandagmorgen op het Gemeentelijk Gymnasium in Hilversum het officiële startsein voor de examenmarathon door een envelop met het examen Nederlands te openen.

De opgaven zijn ‘verzonnen’ door het Arnhemse toetsinstituut Cito, in samenwerking met docenten van middelbare scholen. Vervolgens zijn de examens vastgesteld door het College van Examens, het voormalige Cevo. Al met al gaat er wel twee jaar voorbereiding aan het afnemen van de eindexamens vooraf. Na afname van de schriftelijke examens publiceert het Cito de opgaven met de bijbehorende antwoorden op internet.

Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) ontving vorig jaar een recordaantal van ruim 88.000 klachten. Het LAKS heeft ook nu weer, net als in voorgaande jaren, een speciale telefoonlijn waar leerlingen hun beklag kunnen doen. De Stichting Eindexamenlijn opent voor het eerst ook een telefoonnummer en website waar middelbare scholieren terechtkunnen met vragen en klachten. De examens duren tot 1 juni.

Cola

Op het Van Lodensteincollege maken de 79 vwo’ers het examen Nederlands digitaal. Daarom zitten ze niet in een grote gymzaal, maar verspreid over de mediatheek en twee computerlokalen. Het is er nog heerlijk koel. Plakkaten in de gang en op de ramen manen de medeleerlingen tot stilte.

Na de dagopening gaan klokslag negen uur de enveloppen open en worden de opgaven uitgereikt. ”Maatwerk contra kuddegeest”, luidt de kop boven de tekst waarover de examinandi bevraagd worden. In diepe stilte zitten ze gebogen over de teksten. De één heeft nu al zijn hand als hoofdsteun nodig, de ander friemelt onophoudelijk aan haar staart, een derde hijst wat cola naar binnen.

De eerste antwoorden verschijnen op de schermen. De meesten kiezen bij meerkeuzevraag 1 voor antwoord D, een enkeling houdt het op A. Na de vragen over andermans teksten mogen de examenkandidaten er zelf één vervaardigen: „Maak een goedlopende samenvatting in correct Nederlands van maximaal 200 woorden van de tekst ”De liefde tot zijn land is ieder aangeboren…””

Woordenboek, flesje frisdrank en broodtrommel zijn binnen handbereik, maar de mobieltjes zijn bij de ingang van het lokaal achtergebleven. Schotjes schermen de leerlingen van elkaar af. Het eenzame avontuur is begonnen.

Zie ook www.puntuit.nl/examens.