Het onderzoek, uitgevoerd door dr. J. B. G. Jonkers (61), universitair docent sociologie aan de Theologische Universiteit Kampen (ThUK), werd gepresenteerd tijdens diens afscheidscongres. Jonkers hield een enquête onder 235 predikanten en 141 kerkenraadsleden, zoveel mogelijk verspreid over de SoW-kerken en het land.

De socioloog heeft onderscheid gemaakt tussen de uitspraak „Ik neem deze trend sterk waar” en „Ik neem deze trend enigszins waar.” Dat de relatie van kerkleden met de kerk vrijblijvender wordt, neemt 51,1 procent van de respondenten sterk waar, 40,2 procent enigszins; 41,5 procent neemt sterk waar dat de rol van de kerk in de samenleving kleiner wordt, 43,7 procent neemt dit enigszins waar; 34,9 procent neemt sterk waar dat de werkdruk van de predikant steeds hoger wordt, 42,6 procent enigszins; 24,3 procent neemt sterk waar dat de roep om professionalisering van het ambt steeds sterker wordt, 52,6 procent enigszins.

Andere stellingen die aan de respondenten werden voorgelegd waren: De kerk is steeds meer een zaak van ouderen (25,1 procent sterk, 50,8 procent enigszins). Mensen conformeren zich steeds minder aan de normen van instituten (39,9 procent sterk, 44,2 procent enigszins). En: Het wordt onduidelijker waar de kerk voor staat in de wereld (18 procent sterk, 50,0 procent enigszins). Het onderzoek bevatte ook vragen over de toekomst van de predikantsopleiding.

Dr. Jonkers publiceerde de afgelopen jaren diverse godsdienstsociologische onderzoeken. In zijn afscheidsrede donderdag bepleitte hij nieuwe wegen voor het predikantschap. De dominee die op een breed veld „een welwillende amateur” is, behoort volgens Jonkers tot het verleden.

De scheidende socioloog ziet geen toekomst in een gemeentepredikant met een breed takenpakket. „Er dient veel te veranderen in het predikantenberoep. Wil het in de toekomst wat worden met de predikant, dan is het nodig deze mooie professie te differentiëren, daarbij kiezend voor een publieke positionering in allerlei maatschappelijke verbanden, open met mensen zoekend naar verheldering van het bestaan, en dat zonder zichzelf op hun kosten omhoog te werken naar een bijzonder religieus voetstuk. De hekken zijn immers al lang verhangen.”