Nederland heeft geen nieuwe kerncentrales nodig
Demissionair minister Verhagen wil twee nieuwe kerncentrales in Nederland. Hij slaat de plank mis, meent Niels van der Stappen. Nederland kan beter investeren in duurzame energie. Dat is op de korte termijn duurder, maar levert op de lange termijn juist meer op.
Verhagen stelt –zoals velen– dat nieuwe kerncentrales nodig zouden zijn voor de toekomstige stroomvoorziening van Nederland. Deze uitspraak wordt echter nooit onderbouwd. Dat kan ook niet, want uit de nieuwste inzichten op energiegebied blijkt wat anders. Natuurlijk is het nodig met straffe hand de uitstoot van CO2 én de afhankelijkheid van fossiele energiebronnen te verminderen. Maar het is ouderwets om te denken dat hiervoor nieuwe kerncentrales nodig zijn.Het punt is niet dat kerncentrales bij voorbaat taboe zijn. De veiligheid is op niveau en emotie moet niet de doorslag geven. Ook is het verstandig om bestaande, veilige kerncentrales langer open te houden om daarmee tegen lage kosten de CO2-uitstoot terug te dringen. De duurzaamheidsscore van kernenergie is altijd nog een stuk beter dan die van bijvoorbeeld kolen. Bij kolen is er immers een grote vervuiling in de gehele keten: van de ongezonde en milieuonvriendelijke mijnbouw tot de grote emissie van CO2 en andere schadelijke gassen bij de verbranding.
In Nederland zijn extra conventionele centrales ook helemaal niet meer nodig, zoals berekend in de studie ”Nederland krijgt nieuwe energie” van de samenwerkende duurzaamheidsgroepen van politieke partijen. Als het beleid van energiebesparing en duurzame energie wordt voortgezet, is het huidig opgestelde vermogen meer dan we als land de komende decennia nodig hebben. Sinds 2009 heeft Nederland al een overschot aan elektriciteitsproductie. De energiebesparingsdoelstelling ligt ook nog eens hoger dan de geraamde economische groei voor de komende periode. Dat betekent dat de vraag naar energie dus eerder zal afnemen dan zal groeien.
Oude techniek
Het zou raar zijn om nu tussen de 5 en 10 miljard euro te investeren in oude technologie als er al meer aanbod is dan vraag en er bovendien gestaag capaciteit bijkomt, bijvoorbeeld door nieuwe windmolenparken. De grote Amerikaanse bank Citibank concludeerde dit voorjaar dat nieuwe kerncentrales voor investeerders te risicovol zijn. Bij de kerncentrale die bij het Finse Olkiluoto in aanbouw is, verdubbelden zowel de bouwtijd als de bouwkosten.
We kunnen ons geld beter investeren in een snellere omslag naar duurzame bronnen. Deze opvatting wordt ook onderbouwd door analyses van gerenommeerde organisaties. Bij het opstellen van het rapport ”Nederland krijgt nieuwe energie” is gebruikgemaakt van gegevens van onder meer adviesbureau McKinsey, KEMA en ECN.
McKinsey (toch geen geitenwollensokkenclubje) geeft aan dat zowel de inzet van fossiele bronnen als van duurzame energie de komende tijd grote investeringen zou vragen. Terwijl je bij inzetten op het conventionele spoor echter vooral euro’s naar Arabische sjeiks en naar Rusland draagt, investeer je bij duurzame energie in je eigen toekomst.
Omslag
Een omslag naar energiebesparing en duurzame energie vraagt meer investeringen op korte termijn, maar levert veel op. Energiebesparing verdient zichzelf snel terug en leidt vervolgens tot blijvende besparingen. Duurzame energie uit zon, wind, water en aarde is schoner en voorkomt ook schade aan mens en natuur in de mijnbouw. We worden onafhankelijk van buitenlandse leveranciers én we investeren in de groeisectoren van de 21e eeuw.
Het inzetten op nieuwe, duurzame technologie zorgt op termijn voor grote opbrengsten voor de innovatieve voorlopers. Daarmee kosten energiebesparing en duurzame energie ons op de lange termijn geen geld, maar zorgen voor nieuwe economische kansen en werkgelegenheid. Dat is echt rentmeesterschap: niet lui achteroverleunen op oude techniek, maar je talenten met hard werken in de kenniseconomie inzetten voor duurzame opbrengsten.
Dit is overigens ook de aanbeveling die een commissie onder leiding van DSM-topman Sijbesma van het Innovatieplatform (van premier Balkenende) aan het demissionaire kabinet-Balkenende heeft gedaan in het rapport ”Duurzame energie. Economisch groeigebied voor Nederland met groene potentie”. Ook hier luidt de conclusie dat alleen de keuze voor gezonde innovatieve technologieën een keuze voor een gezonde economie is. Nu maar hopen dat de premier ook als leider van het CDA naar zijn eigen advies luistert.
De auteur is voorzitter van het CDA-duurzaamheidsberaad.