Het kabinet gaf vorig jaar met Prinsjesdag opdracht tot wat met recht de grootste saneringsoperatie in de Nederlandse geschiedenis mag worden genoemd.Immers, een bezuiniging ter grootte van ruim 10 procent van de jaarlijkse rijksuitgaven –of: ruim 5 procent van wat we jaarlijks in Nederland met elkaar verdienen– is in de polder ongeëvenaard. Alleen de strakke bezuinigingsplannen tijdens de eerste twee kabinetten-Lubbers komen een héél klein beetje in de buurt bij wat nu voorligt.

Nadat duidelijk was geworden dat de financiële crisis het Nederlandse huishoudboekje, dat al geplaagd werd door oplopende zorg- en vergrijzingsuitgaven, helemaal uit het lood had geslagen, zette de regering vorig jaar haar beste ambtenaren aan het rekenen om een ‘brede her­overweging’ van de overheids­financiën te schetsen.

Volgens de jongste ramingen valt de schade overigens nog een beetje mee. Tot 2015 is er, aldus het Centraal Plan­bureau (CPB), niet voor 35, maar ‘slechts’ voor 29 miljard euro aan structurele bezuinigingen noodzakelijk. Dat komt overigens nog altijd neer op een bedrag van 1750 euro per Nederlander per jaar.

Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de ambtenaren pas in mei hun cocktail aan ideeën zouden lanceren, zodat de Tweede Kamer en het kabinet er dan in juni over konden debatteren. De val van het kabinet in februari gooide echter roet in het eten. De procedure werd versneld en vandaag was de grote dag, zodat politieke partijen de voorstellen nog mee konden nemen in hun programma’s voor de Tweede Kamer­verkiezingen van 9 juni.

Het vandaag verschenen resultaat laat zich samenvatten als 2000 pagina’s aan, tot nog toe althans, politieke taboes. Eenvoudige maatregelen zijn er ook niet om tientallen miljarden euro’s bijeen te harken.

Het in Den Haag doorgaans zo teerbeminde instrument, de kaasschaaf, kan dus op Marktplaats. Er moeten hele hompen van de overheidskaas af. Wil althans de rekening van de financiële malaise niet louter en alleen bij toekomstige gene­raties worden neergelegd.

Ingrijpende maatregelen in de zorg (AWBZ), op de woningmarkt (hypotheekrenteaftrek) en in de sociale zekerheid (AOW) staan dus voor de deur.

Om de nog kwakkelende economie te ontlasten, hoeft welliswaar niet alles in één keer te worden uitgevoerd, maar de belangrijkste garanties voor de toekomst zullen wel al binnen afzienbare tijd moeten worden afgegeven.

Politieke partijen zullen de komende weken dus een greep moeten doen uit de vele voorstellen. Want hoewel veel fracties hun programma al lang en breed presenteerden, barst de verkiezingscampagne vandaag pas écht in volle hevigheid los.