„Als een predikant intrede doet, wordt hij verbonden aan de landelijke kerk”, zo zei dr. De Leede. „Dat is te zien aan de vertegenwoordigers die meedoen aan de handoplegging.”De oud-rector van Hydepark pleitte onlangs voor een constructie waarbij beroepbare kandidaten in de Protestantse Kerk vanaf het moment van toelating tot de Evangeliebediening in dienst komen van de landelijke kerk voor een vast basistraktement en de beperkte duur van hoogstens vijf jaar. Gisteravond voerde hij –onder de titel ”De Geest en het ambt”– opnieuw een pleidooi voor meer nadruk op de landelijke kerk.

De theoloog constateert dat er in de Bijbel verschillende accenten worden gelegd als het de ambten betreft. In Korinthe stelde Paulus volgens hem een charismatische lijn voor. In zijn latere brieven, met name in 1 Timotheüs en in Titus, komt Paulus met een meer ambtelijke structuur. Beide structuren zijn in de kerkhistorie zichtbaar.

De protestantse ambtsleer is niet helemaal helder, vindt dr. De Leede. Hij heeft vragen over de plaats van een plaatselijke gemeente in het geheel van het kerkverband. Hij constateert een verschuiving van het zwaartepunt van de landelijke kerk naar de plaatselijke gemeente.

Dr. De Leede wil meer nadruk op de landelijke kerk. Hij stelde dat predikanten verbonden zijn met de landelijke kerk, die hen toegelaten heeft. Dat komt tot uiting in de handoplegging, waaraan zowel de bevestiger deelneemt als een vertegenwoordiger van de classis en de opleiding. „Zij vertegenwoordigen de kerk als geheel”, aldus dr. De Leede.

De handoplegging stelt voor meer vragen. „Gaat het hierbij om de apostolische opvolging? Rome zegt in de lijn van Petrus te staan. De Reformatie heeft nee gezegd tegen deze apostolische successie, maar wel oog gehad voor de handoplegging als successie. Veel predikanten stichten tegenwoordig een gemeente zonder handoplegging, maar het is de vraag of dat zich verdraagt met de ambtsopvatting van de Reformatie.”

Het is dr. De Leede opgevallen dat de handoplegging niet plaatsvindt bij ouderlingen en diakenen. „De handoplegging drukt uit dat het ambt voor het leven is. Dat raak je nooit meer kwijt. Diakenen en ouderlingen bekleden het ambt tijdelijk.”

Een „dominee van negen tot vijf” bestaat niet, aldus dr. De Leede, ook niet als de predikant een parttimer is. „Je blijft zeven dagen predikant.” Hij stelde vast dat er in de maatschappij nauwelijks nog ambten –verbonden met roepingsbesef– over zijn.