In de Bijbel klinken veel waaroms
„De weg van psychisch en lichamelijke lijden heeft mij in de diepte van het lijden gebracht. Over die diepte kun je niet spreken zonder op het lijden van Jezus te zien.”
Dat zei ds. J. C. de Groot, hervormd emeritus predikant te Dordrecht, zaterdag. Hij sprak samen met prof. dr. A. Baars, hoogleraar aan de Theologische Universiteit Apeldoorn, in de Sionskerk te Papendrecht over ”Lijden in Bijbels licht en persoonlijk leven”.De themadag was georganiseerd door een regionale commissie onder auspiciën van de Christelijke Gereformeerde en Hervormde Mannenbond. Ook de Gereformeerde Gemeenten en de Hersteld Hervormde Kerk waren vertegenwoordigd.
Prof. Baars trok enkele Bijbelse lijnen over het lijden. Ds. De Groot vertelde over het lijden dat hij persoonlijk heeft doorgemaakt.
Afgekeurd
Zeven jaar leed ds. De Groot aan een ernstige depressie. „Ik ben erdoor geknakt, gebroken en blijvend beschadigd”, zei hij. „Als predikant ben ik aan de kracht van het moeten stukgegaan. Het briesend paard moest eindelijk sneven. Ik draafde te snel, raakte uitgewerkt en werd afgekeurd.”
Maar de emeritus predikant getuigde er ook van dat het plaatsvervangend lijden en sterven van Jezus Christus de draagkracht van zijn leven is geworden. „Je zou graag om het lijden heen willen gaan, maar je moet er doorheen.”
Tijdens zijn depressie kreeg hij te horen aan een zeldzame vorm van de spierziekte ALS te lijden. „Het was alsof het licht uitging bij een man die niet te temmen leek. Psychisch lijden is heel zwaar. Het is een zegen als je ervoor bewaard blijft.”
Oordeel
Op de vraag waar het lijden in deze wereld vandaan komt, geeft de Bijbel volgens prof. Baars verschillende antwoorden. „In de Schrift wordt gezegd dat het lijden van God komt. Israël zal zegen ontvangen wanneer het gehoorzaamd aan Gods geboden. Als keerzijde lezen we dat oordelen het volk zullen treffen wanneer het de wegen van de Heere vaarwel zegt.”
Daarnaast komen er passages in de Schrift voor waarin gezegd wordt dat het lijden afkomstig is van satan en van de boze geesten die onder zijn gezag staan. Verder legt de Schrift een oorzakelijk verband tussen lijden en zonde. „Waren er geen zonden, dan waren er geen wonden.” Het loon op de zonde is de dood.
„De Bijbel geeft geen eenduidig antwoord op de vraag naar de oorsprong van het lijden”, aldus prof. Baars. „De vele waaroms die ook in de Bijbel klinken, laten ons indringend weten dat wij, juist als het gaat om het lijden, slechts ten dele kennen. Maar waar we de oorsprong van het lijden ook zoeken, de Bijbel laat volstrekt duidelijk zien dat God te allen tijde boven het lijden staat en dat Zijn regering en bemoeienis ook over het lijden gaat dat ons in deze wereld overkomt.”
Straf
De zin of bedoeling van het lijden in ons persoonlijk leven kan volgens de Apeldoornse hoogleraar ook straf en tuchtiging zijn. „Lijden als straf in dit leven is geen doel in zichzelf, maar heeft een signaalfunctie”, zei hij. „Lijden verbindt aan God. Het kan de mens troosten als hij gelooft dat zijn lijden niet buiten het plan en de wil van God omgaat.” Lijden brengt ook oefening en vrucht. Wij roemen in de verdrukking, schrijft Paulus in zijn Romeinenbrief.
Vervolgens liet prof. Baars zien dat God het lijden draaglijk maakt of het wegneemt. „Lijden doet uitzien naar de volmaaktheid. Het lijden van deze tegenwoordige tijd is niet te waarderen tegen de heerlijkheid die aan ons zal geopenbaard worden.” Ten slotte is lijden een voorrecht en heeft wervende kracht: „Verblijd zijnde waardig geacht te worden om Zijns Naams wil smaadheid te lijden.”
Op de vraag hoe mensen lijden in hun leven moeten verwerken, antwoordde prof. Baars dat ze best bedroefd en verdrietig mogen zijn. „Maar laten we ervoor waken ons niet te veel over te geven aan deze gevoelens, die kunnen ontaarden in een ziekelijke emotie. Ons lijden mogen we aan de Heere voorleggen. De Bijbel leert ons om aan de weg van de Heere te gewennen. Dat wordt beoefend in een weg van strijd.”
Jezus wordt getekend als de lijdende Knecht, aldus de hoogleraar. „Hij is erbij betrokken. Allereerst als Borg en Zaligmaker, maar ook als voorbeeld: God gaat Zijn ongekende gang, Vol donk’re majesteit. Zoudt gij verstaan, waar Hij u leidt? Vertrouw Hem waar Hij gaat.”