Hij schreef: „Is aan onze universiteiten de vrijheid van meningsuiting inderdaad in het geding? Dat is de vraag die mij niet meer losliet; dit temeer daar ik de problematiek in het geheel niet herken. Integendeel, het is mijn ervaring dat iedereen mag zeggen wat hij wil.”In reactie daarop kwamen er brieven met andere ervaringen, waarvan de inzenders anoniem werden opgevoerd.
Ook ik ben er minder optimistisch over. In het kort: pas als je met gezag spreekt, wordt er wellicht naar je geluisterd, maar zelfs dan!
Geweigerd

Enkele jaren geleden stuurde ik een artikel naar een tijdschrift op het gebied van de evolutiebiologie – niet mijn eigen discipline. Ik had daarin geprobeerd niet de controverse te zoeken, maar wilde in concrete voorbeelden laten zien dat we in de techniek veel kunnen leren van de natuur: vliegen- en vogelvleugels, gehoororganen van insecten, kleuren van vlinders, ogen van roofvogels, reuk- en warmtezin van slangen. Ik liet zien hoe complex menig biologisch ontwerp is. Soms blijken we zelfs niet in staat tot nabouwen.

Dit is op zich geen bewijs voor Intelligent Design, maar het laat wel zien hoe indrukwekkend de natuur in elkaar steekt, zeker als we afdalen tot in de kleinste details. Zei niet iemand dat God juist in de details zichtbaar is?

Mijn artikel werd geweigerd omdat „het niet paste bij het profiel van het tijdschrift.” Ik probeerde het opnieuw bij een ander tijdschrift. De afwijzing was nog radicaler. Dat was me niet vaak overkomen.

Spectrum

De discussie van het afgelopen jaar cirkelde vooral rond de eerste hoofdstukken van Genesis. Velen voelden zich gedrongen tot een stellingname; niet gehinderd door kennis van zaken.

Het spectrum van meningen liep uiteen van evolutionist, via theïstisch evolutionist en agnost, tot creationist.

Maar het meest uitgesproken waren de fervente atheïsten. Ze verwijten gelovigen dat ze hun verstand op nul zetten, maar veel van deze wetenschappers willen er niet aan dat vertrouwen op het menselijk verstand evengoed een geloof is.

Berlinski

Ik vond daarom het boek ”The devil’s delusion” (De misvatting van de duivel) van David Berlinski, die zich atheïst noemt, verademend. Het is mede een reactie op Dawkins’ boek ”God als misvatting”.

Berlinski veegt de vloer aan met de bewering van veel hedendaagse wetenschappers dat er geen God is en dat alles is terug te voeren op louter materie.

Ik geef enkele citaten: „Beweringen van wetenschappers dat God niet bestaat hebben niets met wetenschap te maken en nog minder met het bestaan van God.”

Hij roept op tot bescheidenheid: „Wij weten niet hoe het universum begon en waarom het er is. Darwin speculeerde dat leven begon in een warmwaterpoel; die poel is verdwenen. We weten niet hoe het leven begon of hoe ons brein functioneert. We hebben er geen flauw idee van wat ons aanzet tot goed gedrag of waar de bron van het goede is te vinden.”

Ten slotte: „De parallel tussen het fysische en het Bijbelse wereldbegin bracht Fred Hoyle, astrofysicus en fel atheïst, ertoe de big bang te verwerpen. Hij was niet de enige. Veel fysici vonden het idee dat de kosmos een begin had ronduit alarmerend.”

In de discussie van vorig jaar zag je een terugtrekkende beweging van veel christenen. Als je je maar gedeisd houdt, blijf je welkom onder wetenschappers. Voor biologen is dat bijna onmogelijk.

Ook in de fysica zijn er grenzen die volgens de heersende elite niet mogen worden overschreden. Wie de big bang op wetenschappelijke gronden durft aan te vechten, zoals de astronoom Halton Arp doet, moet van goeden huize komen. Als je meent dat Gods hand zichtbaar is in de werkelijkheid moet je dat voor je houden. Alleen Newton mocht dat nog zeggen.

Berufsverbote

Slootweg heeft gelijk dat er geen geld gestoken moet worden in onderzoek dat op zomaar een idee is gebaseerd. Maar dat er in sommige kringen een mening heerst die grenst aan Berufsverbote is niet ver bezijden de waarheid.

Als christenen in gesprek willen blijven, moeten ze daarom onderzoek verrichten van uitstekende kwaliteit, waardoor ze vertrouwen verwerven binnen hun discipline. Pas dan kun je je ook mengen in de discussies over het ontstaan van de kosmos en van het leven, de klimaatdiscussie, een rechtvaardige economie, het beheer van grondstoffen, de waarde van menselijk leven enzovoorts.

Christenapologeten

Naarmate de kwaliteit van je onderzoek beter is, wordt je mening over andere en fundamentele zaken beter geaccepteerd. Als je in gesprek bent, is er ook gedegen kennis nodig van de uitgangspunten van de op materie gebaseerde wetenschap.

Er is grote behoefte aan christenapologeten die het hedendaagse denken grondig kennen.

Maar zelfs dan is het moeilijk om een wetenschappelijk artikel geplaatst te krijgen of een subsidie te verwerven. Daarover moeten we ons toch maar niet al te veel opwinden (Johannes 16:33).

De auteur is emeritus hoogleraar medische informatica en oud-rector magnificus van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Reageren aan scribent?
goedbekeken@refdag.nl