Wie zijn hoofdrolspelers bij de collegeonderhandelingen?De lijsttrekkers van de lokale politieke partijen bepalen de onderhandelingen voor een nieuwe coalitie. Ongeschreven regel is dat de lijsttrekker van de partij die als grootste uit de bus komt, de onderhandelingen opent. Soms wordt van die regel afgeweken, bijvoorbeeld als de regerende partijen besluiten de coalitie voort te zetten. Een lijsttrekker van de grootste partij kan dan het nakijken hebben.

Wanneer wordt er een informateur in de arm genomen?

De fracties in de gemeenteraad kunnen besluiten iemand aan te wijzen die een verkenning doet naar de meest wenselijke of voor de hand liggende coalitie. Vaak gaat het om een onafhankelijk persoon. Hij brengt na een reeks gesprekken advies uit.

Wat is de rol van een formateur?

Als de fracties het advies van een informateur overnemen, kan een formateur aan de slag om de partijen samen te binden met een coalitieakkoord. Een formateur is meestal de lijsttrekker van de grootste partij. Vaak is hij beoogd fractievoorzitter of kandidaat-wethouder.

Heeft de burgemeester een rol in de onderhandelingen?

Nee. De Gemeentewet schrijft voor dat de burgemeester over de uitkomst van de onderhandelingen moet worden geïnformeerd. Af en toe komt het voor dat de burgemeester wordt gevraagd de onderhandelingen te leiden.

Is er een termijn waarbinnen de collegeonderhandelingen moeten worden afgerond?

De partijen kunnen alle tijd nemen om een coalitie te vormen. Meestal wordt ernaar gestreefd een maand na de verkiezingen helder te hebben wie met wie verder gaat. Dat houdt verband met het feit dat veel gemeenteraden in mei de begroting voor het komend jaar opstellen. Tijdens de onderhandelingen zijn de zittende wethouders demissionair.

Over welke politieke kneepjes beschikt een goede onderhandelaar?

Ervaren onderhandelaars hebben een scherp zicht op de doelen die zij per se willen halen en weten wat het wisselgeld is dat zij daarvoor willen betalen. Zij waken ervoor dat de uitkomst door de achterban als grijs wordt ervaren.

Hoeveel wethouders mogen de partijen die een coalitie vormen leveren?

Dat aantal mag maximaal 20 procent van het aantal raadsleden zijn.