Gereserveerd voor H. M. de Koningin, zo meldt in 1893 het bordje bij een van de dichtgevroren vijvers in het Haagse Bosch, vlak bij Paleis Huis ten Bosch. De 13-jarige koningin Wilhelmina kan er vrij schaatsen. Alleen wat hofdames en een beveiliger van de Koninklijk Marechaussee mogen er ook rondjes draaien. Vanaf de kant kijkt publiek toe.In 1917 staat de kleine Juliana op de ijzers. Samen met haar moeder, koningin Wilhelmina, trekt zij baantjes op de baan van de Haagse IJsclub. Het is een van de ontspannen momenten voor de koningin en haar dochter tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Na de Tweede Wereldoorlog kiezen de Oranjes vooral voor de ski. Bijna elk jaar reizen zij af naar Oostenrijk voor een wintersportvakantie. Koningin Beatrix was de afgelopen week met een aantal kinderen en kleinkinderen in Lech.

Prins Willem-Alexander is deze winter niet in het alpendorp te vinden. Hij koos samen met zijn gezin voor het Canadese Vancouver. Daar worden deze maand de Olympische Winterspelen gehouden. Willem-Alexander moet er als lid van het Internationaal Olympisch Comité en lid van het organisatiecomité acte de présence geven; tevens is hij er om de Nederlandse sporters te supporten. De prins trekt negentien dagen –van zaterdag 9 tot en met zondag 28 februari– voor het sportevenement uit.

Prinses Máxima en de drie kinderen zijn ruim veertien dagen in Canada. Zij arriveerden later dan prins Willem-Alexander in Vancouver. De ambtenaar leerplicht van de gemeente Wassenaar verleende prinses Amalia vrijstelling. Zij moest deze week eigenlijk nog naar school, maar kreeg gezien haar bijzondere positie vrijaf. Prins Willem-Alexander benadrukte vorige week dat alles volgens de regels is verlopen. Leerplichtambtenaren plaatsten daar in verschillende media vraag­tekens bij. Prinses Amalia is en blijft toch een kind dat anders ‘gewoon’ is dan andere kinderen.

Eerder deze maand lag de prins ook al onder vuur. Toen vanwege zijn schaatsprestaties. W. A. van Buren zou de Elfstedentocht in 1986 helemaal niet volledig hebben gereden, stelde roddelblad Privé. Hij zou halverwege van het ijs zijn gehaald en er verderop weer zijn opgestapt.

De prins maakt zich er niet druk om, maar moet zich wel weer verdedigen. „Zolang de mens leeft, zijn er complottheorieën”, zo zei hij tegen journalisten in Vancouver. Hij gaf overigens toe het zwaar te hebben gehad tijdens het laatste stuk van de tocht. Het was een agent die hem moed insprak en hem min of meer beval door te rijden.

Janneke de Jong

Ook in de 19e eeuw schaatsten de Oranjes al graag. De koning bond evenals anderen uit de hoogste kringen de ijzers onder. Voor buitenlandse diplomaten was dat iets heel bijzonders.

Toen de diplomaten­dochter Lady Disbrowe in 1837 voor het eerst een strenge Hollandse winter meemaakte, kon ze haar ogen niet geloven. Jong en oud, rijk en arm, mannen en vrouwen, iedereen was wild van het schaatsen.

Ook koning Willem I was een schaatser, zij het in de ogen van velen niet zo’n goede. Toen er in de winter van 1829 flink werd geschaatst, bevond de koning zich onder het Haagse publiek; hij genoot van de aanblik van zijn kleinkinderen die hun eerste slagen op het ijs maakten.

Een man uit het volk sprak hem nietsvermoedend aan: „Die kleintjes beginnen al aardig te krabben; ik heb vóór dezen de twee prinsen ook leren rijden, te weten onze tegenwoordige koning en zijn broeder: de laatste leerde het nogal tamelijk; maar de koning is altijd een lomperd geweest.”

De koning liet de man niets merken, maar sportief vatte hij het niet op. De volgende dag gaf hij de burgemeester de opdracht de man aan te houden. Hem werd duidelijk gemaakt tegen wie hij gesproken had en de schaatsleraar zag zijn spontane praatje beboet met 50 gulden.