”YouTube herbergt smerigheid én psalmbewerkingen” kopte deze krant maandag op de voorpagina. Aanleiding: YouTube bestaat vijf jaar. Reden voor een feestje? Nou nee, bepaald niet. Want „de site stelt Kliksafe voor grote problemen”, zo vervolgt het betreffende artikel.Inderdaad. YouTube blijkt ook populair bij de gebruikers van Kliksafe, dat de toegang tot YouTube blokkeert. De vele video’s die de site rijk is zijn voor het overgrote deel in strijd met de criteria die Kliksafe hanteert voor het bieden van verantwoorde internettoegang. Een poging om videomateriaal van YouTube gedeeltelijk via een whitelist open te stellen is tot op heden niet gelukt.

De kop van het RD zou met vele voorbeelden uit te breiden zijn. Zo is er historisch filmmateriaal te vinden naast erotische scènes uit allerlei speelfilms. Nog een voorbeeld: zoeken naar ”Bach” levert het respectabele aantal van 118.000 video’s op; zoeken naar ”Michael Jackson” levert de veelzeggende term er miljoenen op.

Dit geeft aan dat de hoeveelheid onverantwoord materiaal ver uitstijgt boven het verantwoorde materiaal. Daarnaast zijn veel videootjes puur voor de lol door bijvoorbeeld een mobiele telefoon opgenomen en op YouTube gezet. Dergelijke beelden zijn veelal volslagen nutteloos en hebben niet zelden als enige doel om iemand tot schande te maken.

Razend populair

Wereldwijd zijn er miljoenen mensen die van YouTube gebruikmaken, hetzij als producent, hetzij als consument van video’s. Elke gebruiker kan plaatsen wat hij of zij wil, zolang het maar niet haatdragend, racistisch of strafbaar is. Dat is de reden waarom YouTube zo razend populair is.

En het is nog gratis ook, 24 uur per dag en 7 dagen per week. Geen toezicht en geen Kijkwijzer die bepaalt dat sommige programma’s of films pas na 22.00 uur op de buis mogen komen.

De gegeven omschrijving bij een video dekt lang niet altijd de lading die de oppervlakkige gebruiker denkt bij het lezen ervan. Een video met als omschrijving ”stoeiende poesjes in de tuin” kan heel leuk lijken voor jonge kinderen, maar kan evengoed erotische en daarmee schadelijke inhoud voor diezelfde kinderen bevatten.

Voor Kliksafe is dit alles de reden om YouTube dicht te houden voor zijn abonnees. Je mag immers van een provider die verreweg de meeste tv-programma’s blokkeert verwachten dat hij ook video’s met de hierboven omschreven inhoud zal afschermen.

Niet onmisbaar

Blokkeren van YouTube in zijn geheel houdt echter in dat ook verantwoorde video’s niet beschikbaar zijn. Maar is dat erg? Ongetwijfeld zijn vele video’s op YouTube mooi, nuttig, interessant en leerzaam. Maar zijn ze daarmee onmisbaar? Ik ben het met W. Büdgen van het platform Mediawijzer eens dat dat zeker niet het geval is. Ik durf de stelling aan dat het volledig openzetten van YouTube meer schade bij zowel kinderen als volwassen teweegbrengt dan het in huis halen van een tv.

Daarmee is echter niet alles gezegd. De druk op Kliksafe om YouTube open te zetten neemt het laatste halfjaar behoorlijk toe. Gebruikers ergeren zich eraan als ze een bepaald videootje niet kunnen zien omdat het op YouTube staat. In toenemende mate nemen respectabele websites video’s op in hun informatievoorziening naar de gebruiker. Zo zijn er vele colleges van de TU Delft terug te vinden op YouTube. Ook de online-editie van het RD maakt steeds vaker gebruik van YouTube om videomateriaal voor de lezer beschikbaar te hebben. Daarom is Kliksafe bezig met een oplossing hiervoor. Zodat het verantwoorde gebruik van YouTube mogelijk wordt en Kliksafe een bewuste keuze blijft.

Van de mensen die Kliksafe opzeggen geeft zo’n 30 tot 40 procent aan dat YouTube de reden is. Veelal realiseren mensen zich nauwelijks dat elke andere provider, ook al heeft die een filter, veel meer doorlaat dan de nuttige video die ze nu net missen.

YouTube plaatst Kliksafe voor grote problemen, stond in het artikel in het RD. Dat is zeker waar. Maar plaatst het de hele reformatorische gezindte niet voor een probleem? In hoeverre zijn we nog bereid om ons op dit punt te laten beperken omdat het mogelijk schadelijk voor ons is. „Dit is het offer dat ik breng”, hoorde ik pas iemand zeggen toen het ging over een website die hij vanwege het filter niet kon bezoeken. De mens wil vrij zijn, zelf keuzes kunnen maken en geen enkele beperking ervaren. De vraag is echter of wij met onze kinderen die verantwoordelijkheid aankunnen.

De auteur is directeur van Kliksafe.