„Verlies identiteit ondermijnt gezindte”
De huidige crisis in de reformatorische gezindte is een crisis in identiteit, meent dr. K. van der Zwaag. „Met het verdwijnen van kennis van onze oorspronkelijke traditie zijn we de vastheid van beginselen kwijtgeraakt die in het verleden met alle vuur en overtuigingskracht gepropageerd werden.”
De journalist van het Reformatorisch Dagblad sprak woensdag in Maartensdijk voor het comité Gooi en Sticht van In de Rechte Straat (IRS). IRS is een interkerkelijke stichting die zich ten doel stelt rooms-katholieken bekend te maken met het Evangelie van Jezus Christus. De lezing was een onderdeel van de serie ”Rondom het einde” en ging over het einde van het christendom.Volgens dr. Van der Zwaag is het einde van het christendom niet in zicht, al lijkt het er soms wel op. Wereldwijd groeit het christendom. De secularisatie bedreigt echter niet alleen de grote kerken, maar ook de kleinere reformatorische kerken. „De lichte groei van de reformatorische kerkgenootschappen komt vooral op het conto van het aantal geboorten. Omdat ook reformatorische gezinnen steeds kleiner worden, zullen binnen afzienbare tijd ook die kerken in ledental afnemen.”
De reformatorische kerken ondergaan volgens de journalist een innerlijke afkalving. „Er is sprake van een proces van innerlijke vervreemding dat vroeg of laat resulteert in het uitwendig breken met de kerkgenootschap.”
De reformatorische zuil is vanbinnen meer aangetast dan wel gedacht wordt, stelde dr. Van der Zwaag. Verabsolutering van het eigen gelijk ziet hij als een groot gevaar. Eerlijke toetsing van woorden van mensen aan het Woord van God is dan de remedie. Ook is het belangrijk om te kunnen communiceren met de wereld. „Van het slagen hiervan hangt, menselijk gesproken, de toekomst van de zuil en van de reformatorische kerken af.”
De reformatorische kerken lijken volgens hem op een kruispunt te staan. Onder jongeren signaleert hij „herbronning” en bij kerken soms „een verkrampte reactie.” „Toen in de jaren 1990 reformatorische jongerenavonden ontstonden, spraken kerken van remonstrantisme. Bij het ontstaan van Heart Cry hoorde je de uitdrukking volmaaktheidsstrevers. Waarom kan men niet eerlijk en onbevangen naar elkaar luisteren, zonder gebruik te maken van etiketten?”
Een weg terug ziet hij in het weer leren kennen van het theologisch evenwicht tussen verantwoordelijkheid en verkiezing en de herontdekking van het verbond, zoals verwoord in de Reformatie. Ook stelde hij voor het blikveld te verbreden door niet alleen de aandacht te vestigen op de innerlijke kenmerken van het geloof. Zijn advies: Kijk meer, zoals de puriteinen deden, naar de vruchten van het geloof.
