Wat verstaan wij onder de reformatorische zuil? Kijken we alleen naar uiterlijke kenmerken, het lezen van het RD en het stemmen op de SGP, of leggen we meer nadruk op het wezenlijke van de Reformatie? Hoe dan ook, christenen in het algemeen en de reformatorische zuil in het bijzonder liggen onder vuur.De zuil wordt kritisch en argwanend bekeken vanuit het parlement, seculiere organisaties en de media. Vooral reformatorische scholen, het toelatingsbeleid en de eisen die aan het personeel worden gesteld, zijn voorwerp van kritiek. Zelfs wordt de vraag opgeworpen of de overheid de bekostiging van deze scholen niet moet stoppen. Alsof het belastinggeld niet mede wordt opgebracht door reformatorische christenen!

De reformatorische zuil roert echter de trom. Debatavonden, websites en een strategisch panel moeten het reformatorische erfgoed verdedigen en aan de man brengen. Men moet echter bedenken dat strijdvaardigheid niet genoeg is. Je moet ook de wereld om je heen goed kennen, het reformatorische erfgoed kunnen benoemen en overdragen en ook de nodige zelfkritiek kennen.

Een strijdvaardige houding is op zich niet verkeerd, als ze maar gekenmerkt wordt door de strijd van het geloof. We moeten niet de kant op van het activisme: we zullen het wel even organiseren en doen.

Toen Abraham Kuyper vertelde over zijn activiteiten –weliswaar op een ander terrein– aan de Amsterdamse predikant Heinrich Lütge en hem ervoor trachtte te winnen, antwoordde Lütge: „Kuyper, ge moet het niet zelf willen doen, maar God laten doen.” Dat sprak hij niet vanuit een valse lijdelijkheid, maar vanuit het geloof.

Getuigenis
Het beste middel om anderen van onze overtuiging op de hoogte te brengen is getuigen op de plaats waar God ons heeft gesteld. Het christendom in de eerste eeuw breidde zich niet uit dankzij organisaties, maar door het persoonlijke getuigenis van de christenen, aangevuurd door de Heilige Geest. Als er ergens behoefte aan is, dan is dat aan het werk van Gods Geest.

Dat neemt niet weg dat je de wereld om je heen goed moet kennen. Want juist aan de wereld met al zijn kritiek moet verteld worden wat onze overtuiging is. Je moet dus de kritiek wegen en de zwakke plekken ervan bloot leggen en vooral de beweegredenen achter de kritiek opsporen om zinvol te kunnen reageren.

Daarbij is het van betekenis om het wezenlijke van het erfgoed goed duidelijk te maken. En dat kan alleen wanneer je dat niet zweverig doet, maar kort en bondig in duidelijke taal. En dat is over het algemeen de zwakte van de zuil. We hebben veel te veel woorden nodig en daarom haken sommigen af. Dan schieten wij ons doel voorbij.

Een gezonde dosis zelfkritiek is onmisbaar. Leven wij zelf wel uit Gods Woord, dat in de Reformatie centraal stond, en dat wij anderen willen meedelen? En leven uit het Woord is leven door de Geest. Veni, Creator Spiritus, kom, Schepper Geest. Niet wij, maar Hij zal het doen.

De auteur was hoogleraar homiletiek en communicatie en is lid van de Hersteld Hervormde Kerk.