In die omstandigheid is het moeilijk voorstelbaar dat we toetredingsonderhandelingen starten, zo liet commissaris Verheugen (Uitbreiding) dinsdag in Brussel weten. Hij riep de betrokken partijen op zich in te zetten om alsnog een akkoord te realiseren.

Maandagavond liepen de onderhandelingen tussen de leiders van de Grieks- en de Turks-Cyprioten over een vredesplan van de VN vast. Zij zaten in Den Haag aan tafel met secretaris-generaal Kofi Annan van de VN, maar slaagden er niet in overeenstemming te bereiken over een hereniging van het sinds 1974 verdeelde eiland.

Cyprus behoort tot de tien kandidaat-lidstaten die op 1 mei 2004 worden opgenomen in het verenigd Europa. Een woordvoerder van de EU heeft herhaald dat ondanks het mislukken van het overleg de ondertekening van het toetredingsverdrag op 16 april gewoon doorgaat. De Europese regels zullen te zijner tijd echter, als een regeling uitblijft, niet gelden voor de republiek in de noordelijke regio, die internationaal alleen de steun geniet van Turkije.

Eind 2004 beoordeelt de EU of dat land zelf ver genoeg gevorderd is met zijn hervormingen om de voorbereidende besprekingen voor de aansluiting te beginnen. Verheugen meent dat dit laatste niet mogelijk is zolang de tweedeling blijft bestaan. „We verkeren dan namelijk in de vreemde situatie dat Turkije als aspirant-lid een van de lidstaten, te weten Cyprus, niet erkent”, lichtte hij toe.

De sleutel voor een beëindiging van het conflict lijkt in handen van de regering in Ankara. Die wordt geacht de aanvoerder van de Turkse gemeenschap, Denktash, ertoe te kunnen bewegen een compromis te aanvaarden.