De uitkomst van een peiling onder ANWB-leden is bepalend voor de invoering van de kilometerheffing, zei Eurlings vrijdag. Die uitspraak komt niet zomaar uit de lucht vallen. De CDA’er wilde zijn partij er duidelijk mee profileren in de stembusstrijd voor de gemeenteraadsverkiezingen begin maart. Ten koste van coalitiegenoot PvdA.Die probeerde anderhalve week geleden CDA-premier Balkenende een hak te zetten door zijn eerste reactie op het rapport van de commissie-Davids over de inval in Irak bij te kleuren en stevig uit te vergroten.

Eurlings pakt de PvdA nu even terug door invoering van de kilometerheffing –een wens van de PvdA, maar niet minder van de ChristenUnie– aan een zijden draadje te hangen.

Als Kamerlid slaagde Eurlings er al in om hoogstpersoonlijk de tolpoortjes van toenmalig verkeersminister Netelenbos dusdanig zwart te maken dat ze er nooit zijn gekomen.

Als verantwoordelijk minister voor de invoering van de kilometerheffing slaagde hij er vorig jaar in om forse vertraging te bewerkstelligen. De regeringspartijen hadden met elkaar afgesproken nog voor de volgende Kamerverkiezingen een eerste, betekenisvolle stap naar invoering te zetten.

Met een beroep op „vereiste zorgvuldigheid” heeft Eurlings de invoering over de verkiezingen heen kunnen tillen. Als de VVD –fel tegen de kilometerheffing– dan in het kabinet komt, zal de kilometerbeprijzing er waarschijnlijk niet doorkomen.

Na de ministerraad van vrijdag deed Eurlings een nieuwe poging de kilometerheffing af te serveren. Invoering ervan hangt af van een peiling onder ANWB-leden.

De praktijk heeft ruimschoots aangetoond dat referenda vrijwel altijd „nee” opleveren.

Overigens is het opmerkelijk dat juist een CDA-minister zo veel waarde zegt te hechten aan een volksraadpleging. De partij heeft zich altijd verzet tegen referenda, bijvoorbeeld over de EU-grondwet. Volksvertegenwoordigers en bestuurders zijn gekozen om beslissingen te nemen, aldus de christendemocraten.

Als Eurlings morgen bij het vragenuurtje in de Kamer tekst en uitleg moet geven over zijn uitspraken, zal hij gas terugnemen. Ongetwijfeld bevestigt hij dan de bevoegdheden van de wetgever en committeert hij zich weer aan de gemaakte afspraken in het regeerakkoord.

Maar de toon is inmiddels wel gezet. Het CDA heeft zijn campagnepunt gemaakt.