Overmatig drankgebruik, met name door jongeren, is een groot probleem in Nederland. Het gebruik van alcohol op jongere leeftijd is schadelijk voor de gezondheid en de ontwikkeling van de hersenen, overmatig gebruik veroorzaakt veel overlast, zorgt voor gevaren in het verkeer en kan leiden tot verslaving, met grote maatschappelijke en persoonlijke ellende . Veel gemeenten en maatschappelijke organisaties hebben hiervoor aandacht gevraagd.De gemeente Katwijk besteedt veel aandacht aan dit thema met voorlichting, publiekscampagnes, inschakeling van ouders en streng toezicht. Jongeren die alcohol gebruiken worden verwezen naar Halt, waar ze taakstraffen krijgen, maar ook een cursus over de gevolgen van alcohol. De gemeente wordt geholpen door een zeer actief maatschappelijk platform. Maar er moet meer gebeuren. Om gemeenten in staat te stellen alcoholmisbruik beter aan te pakken is hulp van de landelijke politiek nodig.

De minimumleeftijd voor het aankopen van alcohol zou naar 18 jaar moeten, zoals de Kamerleden Voordewind (ChristenUnie) en Van der Staaij (SGP) maandag in Urk hebben betoogd en zoals eerder ook minister Ter Horst (PvdA) bepleitte. Juist 16- en 17-jarigen drinken veel en geven veel drank door aan de leeftijdsgroep eronder. Indien dit niet landelijk wordt ingevoerd, is het in ieder geval nodig dat lokaal de grens voor alcoholverkoop via de detailhandel op 18 jaar gesteld kan worden.

De controle op naleving van de regels (met name ook op de leeftijd) wordt nu door de landelijke Voedsel en Waren Autoriteit gedaan. Die zit echter te ver weg en heeft te weinig mensen. Deze taak kan beter naar gemeenten. Die kunnen erbovenop zitten en regels, controle en handhaving heel dicht bij elkaar houden. Daarbij is het wel van belang dat gemeenten ook voldoende middelen krijgen om dat te kunnen betalen. De gemeente Katwijk werkt nu als proef met gemeentelijke handhaving. Aantoonbaar heeft dit na betrekkelijk korte tijd al een flink effect.

De sancties voor bedrijven die zich niet houden aan de regels en met name de leeftijdsgrenzen moeten veel zwaarder worden. Nu komen bedrijven er met een boete af. Bedrijven die voor de derde keer in de fout gaan, moeten het recht verliezen om gedurende een aantal maanden alcohol te verkopen.

De prijs van met name zwak alcoholische drank moet flink omhoog. De lage prijs en forse reclame maken het bier wel erg voor het grijpen. De gemeente zou ook een instrument moeten krijgen om prijsacties, die jongeren bewegen (meer) te gaan drinken, onmogelijk te maken.

Nu is alleen het verkopen van alcohol aan een jongere strafbaar. Het is goed om ook het aankopen en in bezit hebben van alcohol door jongeren onder de leeftijdsgrens strafbaar te stellen. Daarmee kan de politie ook op straat beter optreden tegen drankgebruik.

Binnenkort behandelt de Tweede Kamer de wijziging van de Drank- en horecawet. Hopelijk worden de voorgestelde maatregelen snel wet.

De auteur is burgemeester van Katwijk.