Klimaatakkoord en homohuwelijk
In een van de belangrijkste bolwerken van het rooms-katholicisme in Europa, Portugal, heeft het parlement vorige week vrijdag de weg vrijgemaakt voor het homohuwelijk. De gemeenteraad van Mexico-stad nam vlak voor de kerstdagen eenzelfde stap en rond de jaarwisseling werd het eerste homohuwelijk in Latijns-Amerika voltrokken.
Het is dus niet verwonderlijk dat paus Benedictus XVI gisteren in zijn nieuwjaarstoespraak het huwelijk tussen twee mannen of twee vrouwen op de korrel nam. Met lede ogen moet de kerkvorst toezien hoe, na landen als België en Spanje, ook andere roomse bastions stukje bij beetje bezwijken en het homohuwelijk legaliseren.Wat wel verrast is de verpakking die de paus meegaf aan zijn afkeuring. Hij hekelde wetten die de verschillen tussen de geslachten ondermijnen en noemde dat een bedreiging voor de schepping. Zijn sneer naar het homohuwelijk is feitelijk een uitstapje in een toespraak die grotendeels gewijd was aan het milieu en het behoud van de schepping. Zo hekelde Benedictus in zijn rede het falen van het klimaatakkoord in Kopenhagen.
Het voorbeeld laat zien dat de huidige paus geen blad voor de mond neemt bij heikele thema’s. Het was veilig geweest om zich bij een rede over natuurbehoud te beperken tot wat uitspraken over opwarming van de aarde. Hij koos er echter bewust voor om terug te grijpen op de dieper liggende argumenten voor het beheren van de schepping en noemde daarbij ook het homohuwelijk als een aantasting ervan. En passant, maar bepaald niet per ongeluk. Het gevolg liet zich raden: de meeste nieuwsmedia pikten deze bijzin eruit en begonnen daar hun nieuwsberichten mee.
Het getuigt lang niet altijd van goed redenaarstalent als iemand in een tussenzin naar links of rechts een tik uitdeelt. In dit geval laat de paus met de bewuste zinsnede juist zien wat de kern van het bezwaar tegen het homohuwelijk is: het wist het verschil uit dat God in de schepping aangebracht heeft tussen man en vrouw.
De homo-emancipatie in Nederland is al een stuk verder dan in Latijns-Amerika, maar toch zal ook hier de komende maanden en jaren nog over dit thema gesproken worden. Vrijdag is er een symposium dat zich richt op de vraag hoeveel ruimte christenen geboden wordt om hierover andere opvattingen te hebben en uit te spreken. Bij het hieraan gekoppelde onderzoek van de Roosevelt Academy bleek al dat veel bevindelijk gereformeerden zich beknot voelen en er voor terugdeinzen publiek voor hun opvattingen uit te komen.
Er is echter lang niet altijd reden toe om zo terughoudend te zijn. Ze mogen, net als de paus, zeggen waar het op staat en waar ze voor staan. Of, sterker nog: waar het staat. Uitspraken over homoseksualiteit en homorelaties moeten Bijbelvast zijn: duidelijk en ernstig, ook zorgvuldig en barmhartig, maar niet per se „COC-proof”, zoals een opinieschrijver vorige week stelde.
In deze kringen is terecht vrees voor vals activisme, maar dat is hier niet aan de orde. Vreemdelingschap gaat hand in hand met strijdbaarheid, zowel in woord als in daad, terwijl softe uitspraken over homorelaties geen recht doen aan de scheppingsorde.