„Banken hebben hun les geleerd”
AMSTERDAM (ANP) – Boele Staal, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB), vindt dat banken lessen hebben getrokken uit de crisis. Daarom maakt hij zich zorgen over de toon waarmee nog steeds over bankiers wordt gesproken. Vijf vragen aan de voorzitter.
Moeten bankiers excuses maken? „Het merendeel van de Nederlandse banken niet. De fouten zijn begaan aan de overkant van de plas, in Amerika. Misschien had een aantal grote Nederlandse banken risico’s tijdiger moeten onderkennen, hebben ze iets niet goed gezien. Maar dat is wat anders dan willens en wetens iets fout doen. Ook denken bankiers: heb ik iets gedaan waar excuses voor passen en wat betekent dat voor aansprakelijkheden? Het is heel vanzelfsprekend dat die banken, ten aanzien van dat concrete excuses maken, bij die vraag wegblijven".
Wat vindt u van de manier waarop er over bankiers wordt gesproken?
„Dit soort discussies wordt beïnvloed door de hitserigheid bij politiek en media. Het is verontrustend als je ziet hoe nog steeds met incidenten wordt omgesprongen. Er hangt nog steeds een sfeer alsof banken hun lessen niet leren. Alsof banken alle schuld treft, wat volstrekte onzin is. Door de toon van de discussie wordt elke keer weer het langzaam herstellende vertrouwen onderuit getrokken. Als Kamerleden roepen dat ze iets spuugzat zijn. Als de minister niet spreekt over meneer Zalm en zijn collega’s, maar over meneer Zalm en zijn kornuiten. Ja, dan denk je aan Sjors van de Rebellenclub die kattenkwaad zit uit te halen. Ik vind dat geen benadering".
Wat vindt u van de klacht van het bedrijfsleven dat banken te weinig uitlenen?
„We moeten de onzin scheiden van de feiten. Er is nog steeds groei in kredietverlening, wel is die groei afgenomen. Dat komt voornamelijk door vraaguitval. Dat is gewoon een recessieverschijnsel. Wel is het zo dat innovatieve, startende ondernemingen minder makkelijk een lening krijgen. Er is gezegd dat gezonde bedrijven omvallen. Dat is volstrekte onzin. Ook daar zie je die hitserigheid. Dan roept Loek Hermans (voorzitter MKB–Nederland, red) dat hij daarover vijfduizend telefoontjes per week krijgt. Als ik ernaar vraag, zegt hij tegen mij: ja dat moet ik zeggen voor mijn achterban. Dan denk ik: we zijn met z’n allen aan het verkeerde eind van het probleem bezig".
Banken willen de klant voortaan centraal stellen. Wat betekent dat?
„Banken zijn teveel gefixeerd geweest op het belang van de aandeelhouder, ze moesten steeds hogere winsten maken. Nu richten ze zich op continuïteit, veiligheid en zekerheid. Je dagelijks realiseren dat je met geld van anderen onderneemt, niet met je eigen geld. Ze hebben hun publieke functie hervonden. Verder betekent het: geen producten op de markt brengen waar de klant de dupe van wordt. En het advies wordt beter. Dat de klant het juiste product krijgt wordt belangrijker dan zoveel mogelijk hypotheken verkopen".
Hoe hard is de Nederlandse bankensector geraakt door de crisis? ABN Amro is gedecimeerd, ING moet grote delen verkopen.
„Onze financiële sector heeft een ongelooflijke dreun gekregen, maar er is nog genoeg over om dit verder uit te bouwen. Dat praten over kleine banken is kabouterpraat. Nederland is geloof ik de zesde exporteur ter wereld. Als je dat wilt blijven, in de geest van de VOC, dat heb je gewoon een paar grote banken nodig".