Volop motorgeronk op de gemeentewerf in Barneveld. Een shovel rijdt maandagmiddag de loods met bergen strooizout in. Getooid met een Friese muts en wrijvend in zijn handen loopt strooichef Gerard van der Bij over het terrein. Een vrachtwagenchauffer komt naar hem toe, wapperend met een orderbon. „Ik heb 36 ton zout mee.” Van der Bij knikt goedkeurend en zet zijn handtekening. „Daar zijn we blij mee. Iedereen roept nu: Zout, zout, zout.”De strooiploeg van de gemeente Barneveld draait deze winterse dagen op volle toeren. Met tien strooiwagens probeert de dienst Beheer Openbare Ruimte de gladde wegen begaanbaar te houden. Drie vrachtwagens kunnen elk per rit 7 ton strooizout kwijt. Twee voertuigen hebben ieder zo’n 4,5 ton van het spul aan boord. Vijf kleinere wagens, geschikt voor smallere wegen, bieden per rit ruimte voor een ton strooizout.

Afgelopen zondag, toen er een weeralarm was afgekondigd, was een absolute topper voor de strooiers in Barneveld. De wagens zaten 17,5 uur op de weg en verspreidden 230 ton zout. „Ik doe niet veel anders dan werken en slapen”, zegt Van der Bij. Toch is hij in zijn sas met de sneeuwval. „Het is voor ons een beetje avontuur en sensatie. Vergelijk het met de brandweer die graag een brand blust.”

Soms is het dweilen met het sneeuwkanon open. „Heb je wegen schoon, valt er weer een sneeuwbui. Kun je weer opnieuw beginnen.”

Sneeuwbal

In het buitengebied van Barneveld stuurt Aalt van Veen rond vier uur zijn strooiwagen, een DAF 75, over een glibberige landweg. De landerijen liggen onder een wit tapijt. Hekpaaltjes steken boven de forse laag sneeuw.

Vanuit zijn cabine ziet Van Veen op een schermpje hoe de vrachtwagen zout spuwt. De chauffeur kan via een besturingspaneel naast zijn stoel de dosis zout regelen. 5 gram per vierkante meter voor een dun laagje sneeuw, zo’n 40 gram per vierkante meter bij een dik pak. De lengte van het strooibed varieert van 2 tot 10 meter.

Bij buurtschap De Glind spelen kinderen met sneeuw. „Die willen ons nog wel eens op een sneeuwbal trakteren”, lacht de chauffeur.

Van Veen probeert niet meer zout dan nodig te strooien. „Zout en asfalt zijn geen vrienden. Als er zout blijft zitten in een klein gaatje in het wegdek, kan dat gaatje gauw groter worden.”

Het werk op de gladde wegen is niet zonder risico’s. Een Barneveldse strooiwagen raakte gisteren van de weg en belandde net niet in een sloot. Ook zijn er tijdens de recente strooitochten een paar paaltjes geraakt. Zelf kwam Van Veen, zo’n 20 jaar werkzaam bij de gemeente, in het verleden tijdens een strooirit bij ijzel bijna in een sloot. „Mijn wagen stond op kantelen.”

De afgelopen dagen kwam de chauffeur zo’n vijf onfortuinlijke automoblisten tegen. „Gisterochtend om een uur of half zeven hing vlakbij Achterveld een auto half in de sloot. Die heb ik er uit kunnen trekken.”

Niet iedereen is blij met de strooiwagen, is zijn ervaring. „Sommige automobilisten zijn ongeduldig en willen ons inhalen. Ik vind dat je met dit weer je gemak moet houden. Al zitten er 25 auto’s achter me te knipperen, ik word er niet koud of warm van.”

In woonwijken roept de komst van de strooiwagen gemengde reacties op. „De een steekt zijn duim omhoog, de ander wil liever dat de sneeuw blijft liggen, omdat de kinderen er dan lekker met hun sleetje in kunnen blijven spelen.”

Mandarijntje

Ook Van Veen maakt lange dagen. „Als je urenlang naar de sneeuw moet kijken, zeker in het donker, is dat best vermoeiend. Maar dan stap ik even uit. Wat opfrissen, naar het zoutpeil achterin kijken. Dan eet ik een banaantje of een mandarijntje en ben ik weer het mannetje.”

Langzamerhand valt het duister in. De oranje zwaailampen van de strooiwagen weerkaatsen op een verkeersbord in het witte boerenland. „Ik ben een buitenmens”, zegt Van Veen. „Al zou ik twee ton krijgen voor een kantoorbaan krijgen, ik zou het niet doen. Ik ben een vrijbuiter. Voor het verkeer is dit weer lastig, maar al die sneeuw heeft zeker iets erg moois.”