De situatie in de regio Barneveld-Renswoude doet onwerkelijk aan. Niets op het vredige, groene platteland wijst erop dat zich hier een grote ramp voltrekt. Rietgedekte boerenhoeves staan her en der verspreid in het weidse landschap. Onderhuids woedt een nietsontziend virus. Kippen, kuikens, vogels in de wijde omtrek zijn ten dode opgeschreven.

De Veluwehal in Barneveld is ingericht als uitvalsbasis voor de ruimingen. Veldploegen krijgen hun instructies voor de ruimingen van de kippenbedrijven. Pluimveehouder Lagerwey aan de Scherpenzeelseweg is een van de gedupeerden. Drie dierenartsen bespreken aan een tafeltje hun strategie. Twee groene overalls, een blauwe overall, drie paar groene rubber laarzen. Op tafel liggen drie plastic hoezen met beschermende kleding. De gezichten staan strak, de koffie vloeit.

De desbetreffende boer krijgt eerst een telefoontje. „Goedemorgen, u spreekt met een dierenarts van de RVV. Ik wilde een afspraak maken om u te bezoeken in het kader van de aviaire influenza, de vogelpest. U woont aan de Scherpenzeelseweg 12? Hebt u behalve pluimvee nog ander dieren? (…) Nog varkens? Hoeveel dieren hebt u? (…) Hoeveel stallen? (…) Ik zit even te kijken. Kunnen wij in de loop van de ochtend langs komen?”

Dan geeft de RVV-dierenarts de kippenhouder instructies. „Wij zetten de auto aan de straat. Kunt u twee emmers met warm water aan de weg klaarzetten, waarin wij ontsmettingsmiddel kunnen doen? (…) Koud water is ook goed. (…) In het kader van het protocol is belangrijk dat dit gebeurt. Waar wij de auto parkeren, kleden wij ons ook om. Tot zo.”

De RVV’er houdt krijgsraad met zijn compagnons. „De man heeft 35.000 kippen, verdeeld over zes stallen.” De medewerkers lopen naar de grote sporthal waar de ruimingsploegen aan lange tafels het benodigde materiaal kunnen afhalen. Drie stappen in de auto. Op naar het slachtveld.

Het nieuws over de vogelpest komt hard aan in de regio. Directeur Pieter Kruit van broederij Verbeek bespreekt in de kantine aan de Postweg met zijn personeel de laatste stand van zaken. Sombere gezichten horen gelaten het nieuws aan. Het bordje ”Verboden toegang” op de buitendeur laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Een medewerker laat door een spleet van de deur weten „gesloten” te zijn.

Verbeek produceert per week zo’n 600.000 tot 700.000 kuikens. Het is topdrukte dezer dagen. In de broederij bevinden zich 1,6 miljoen kuikens. „We moeten leegdraaien.” Volgens Kruit is de situatie een financiële ramp. „In drie weken tijd maken wij 3 miljoen euro verlies. Dat verlies is dusdanig disproportioneel dat geen enkel bedrijf dat aankan.”

Kruit wil graag duidelijkheid van de overheid. Voor zijn bedrijf, maar ook voor zijn honderd man personeel. „We leven nu drie dagen na de uitbraak. Tot nog toe is het onduidelijk of wij in aanmerking komen voor een vergoeding.”

De kuikenbroeder heeft zware dagen achter de rug. „’k Heb een slechte zondag gehad. Ik werk zondags nooit. Gisteren ben ik aan het werk gegaan. Je moet wel.”

De media strijken opnieuw massaal neer in de getroffen regio. De regio die nog maar amper is bekomen van de gruwelijkheden van de mkz-crisis. Moderne straalzenders verstoren het rustieke landschap. Een technicus van NOS Radio 1 Journaal brengt een microfoon in stelling aan de buitenkant van de kippenstal van pluimveehouder Wolleswinkel in Renswoude. Een vertrouwd gekakel klinkt door de ether. Haarscherp legt de microfoon de laatste geluiden van de ten dode opgeschreven kippen vast.

Op ongeveer 60 kilometer van Barneveld ligt Laren. Het slaperige dorpje in de Achterhoek maakt deel uit van de gemeente Lochem. De enige aanwijzing dat hier een geval van vogelpest is geconstateerd, was vanmorgen de politieauto aan het begin van de Bieldersteeg, aan de uiterste rand van de gemeente.

Tot om even voor halfelf een blauwe vrachtwagen de Bieldersteeg opdraait. Hoek Loos-gassen staat er op het dekzeil. De truck rijdt naar een verderop gelegen pluimveebedrijf. Even later volgt een witte vrachtwagen. De bestuurder zegt een machine bij zich te hebben waarin tachtig kippen tegelijkertijd kunnen worden vergast. Het is duidelijk: de kippen aan de Bieldersteeg in Laren halen de avond niet.

De agenten willen niets zeggen. Ze verwijzen naar de woordvoerders van het ministerie van Landbouw. Omrijden biedt weinig soelaas. Aan de achterkant van de Bieldersteeg staat alleen een hek. ”Doorgaand verkeer gestremd.” Verderop tussen de weilanden alweer een agent.

Een man voert zijn paarden. Hij kent de getroffen kippenboer. „Spijtig”, zegt hij. „Heel vervelend als je zoiets overkomt.” Volgens de man is de boerderij een scharrelbedrijf. „De beestjes lopen lekker los.” In de buurt zijn verder weinig pluimveebdrijven. Dat is misschien een geluk bij een ongeluk.

Het dorp Laren lijkt zich weinig bewust van wat er verderop aan de weg naar Harfsen gebeurt. „Vogelpest?” Een mevrouw bij de lokale super fronst haar wenkbrauwen. „Nooit van gehoord.”

Burgemeester Van Duyn van Lochem ging vandaag langs bij het getroffen bedrijf. „Er komt zoveel op zo iemand af.” Door het dorp raast een vrachtwagen met varkens. De vrachtwagen passeert een speelweitje met kippen en ganzen. De vraag is of deze beesten het einde van de week halen.