„In Dordrecht moet je natievorming kunnen opsnuiven”
Dordrecht gaat samen met het Nationaal Historisch Museum de wording van de stad zichtbaar maken. „De sensatie van de natievorming en de Statenvertaling moet je hier kunnen opsnuiven.”
Dat verklaarde Erik Schilp, directeur van het Nationaal Historisch Museum (in oprichting), donderdag tijdens een door adviseur Hans Bakker en het Centrum Beeldende Kunst Dordrecht georganiseerde ”inspiratiebijeenkomst”.Dordrecht en de Reformatie hebben een bijzondere band. Meer dan 100.000 bezoekers bezochten afgelopen maanden de Nationale Calvijntentoonstelling. Maar de stad heeft nergens een herinneringsplek die verwijst naar de Reformatie. Wel markeert sinds kort een plaquette de plaats waar in de zeventiende eeuw de Synode van Dordrecht plaatsvond.
Dat kan anders, stelde Schilp. In Dordrecht kan op een veel levendiger manier aandacht worden besteed aan dit deel van de geschiedenis. Temeer omdat dit tijdperk deel uitmaakt van de Nederlandse identiteit.
Schilp en gespreksleider Lodewijk Dros, chef van de redactie religie en filosofie van dagblad Trouw, lieten gisteren zien hoe een en ander volgens hen vorm zou kunnen krijgen. Het Nationaal Historisch Museum (dat in Arnhem komt) wil in Dordrecht zichtbaar maken dat „het identiteitsvraagstuk de kernvraag van de Reformatie is”, zoals Dros het omschreef. Schilp: „Het museum heeft geen traditionele collectie. We moeten bedenken hoe we het verhaal van de geschiedenis gaan vertellen. Daarom komt het museum naar je toe. Het wil zo veel mogelijk mensen kennis laten maken met de Nederlandse geschiedenis op de plek waar het gebeurde. Als een soort museale tomtom. Het gaat daarbij om de beleving, om de historische sensatie, om de idealen die op die plek zijn geworteld.”
Zo zullen Dordrecht en het Nationaal Historisch Museum aandacht besteden aan de bijeenkomst die prins Maurits in 1572 in Dordrecht belegde met de afgevaardigden van twaalf Hollandse steden. Dat was de eerste vrije Statenvergadering. Dit markeerde het ontstaan van Nederland als natie. „Het ideaal van de natie is hier geworteld. Dit is waar we uit ontstaan zijn. Dat moet zichtbaar gemaakt worden”, aldus Schilp.
Statenvertaling
Om aan het gevoel van burgerschap bij te dragen, ontstond in 1637 de Statenvertaling. De Bijbel in de volkstaal vertalen was volgens directeur Schilp een progressieve daad. „De Statenvertaling heeft het zelfvertrouwen in de natie bevorderd.” Dros: „Het is wel nodig om in onze tijd die taal steeds op te frissen. Die oude taal verstaat bijna niemand meer. Hier in Dordrecht is een calvinisme begonnen zoals we dat in SGP-kringen nog kennen.”
Een ander thema dat de initiatiefnemers zichtbaar willen maken, is ”Religie en tolerantie”, of eigenlijk „de keerzijde van tolerantie”, aldus Dros. Het gaat daarin om de executie van ketters. Om dat deel van de geschiedenis zichtbaar te maken kunnen mensen met draagbare beeld- en geluidsapparatuur de plekken in de stad gaan bezoeken waar onder andere executies hebben plaatsgevonden.