„Het voorstel is voor onbepaalde tijd opgeschort. In de nabije toekomst wordt er geen voorstel gedaan”, zei Fatsa. AKP-leider Tayyip Erdogan zei dat de partijleiding en het kabinet de kwestie zullen „evalueren.” Het kabinet vergadert gewoonlijk op woensdag. Premier Abdullah Gül zei eerder gisteren dat de regering zeker overweegt een nieuw voorstel voor het toelaten van Amerikaanse troepen aan het parlement voor te leggen.

Het parlement stemde zaterdag weliswaar met 264 tegen 250 stemmen en negentien onthoudingen voor de stationering van 62.000 Amerikaanse soldaten in verband met een mogelijke oorlog tegen Irak, maar dat waren drie stemmen te weinig voor de absolute meerderheid die vereist was om het voorstel erdoor te krijgen. De AKP heeft 362 van de 550 parlementszetels, wat betekent dat tientallen fractieleden van de partij, die in haar eentje de regering vormt, tegen stemden.

Volgens Gül hoeven de betrekkingen met de Verenigde Staten geen gevaar te lopen door het afwijzende besluit van het parlement. Gül maande Irak gisteren geen misbruik te maken van de afwijzing.

„De betrekkingen tussen Turkije en de Verenigde Staten zijn strategisch. We zullen deze betrekkingen met wederzijdse vriendschap en wederzijds begrip voortzetten. De betrekkingen moeten niet afhangen van een wetsvoorstel”, zei Gül. „Als de Iraakse leiders dit verkeerd begrijpen en er misbruik van maken, dan maken ze het de vrede moeilijk. Niemand moet dit besluit van het parlement verkeerd begrijpen.”

Ondanks Güls woorden staat het wel vast dat de betrekkingen tussen de VS en Turkije door het besluit van het parlement onder spanning komen te staan. De VS oefenen al weken druk uit op Turkije om Amerikaanse troepen toe te laten, die het noorden van Irak moeten binnenvallen. Schepen met tanks liggen al te wachten voor de Turkse kust en het Amerikaanse leger heeft honderden vrachtwagens met militair materieel klaarstaan, dat moet worden opgesteld in de zuidelijke havenstad Iskenderun. Veruit de meeste Turken zijn echter fel tegen een oorlog, en dat verzet heeft zich vertaald in het besluit van het parlement.

„Turkije is het enige democratische land in de regio. Het democratische proces heeft zijn werk gedaan”, zei Gül tegen journalisten. „Het parlement heeft duidelijk gemaakt wat het vindt. Dat moeten we respecteren.”

De Amerikaanse ambassadeur in Turkije, Robert Pearson, reageerde teleurgesteld op het besluit. „We hadden zeker op een gunstige beslissing gehoopt”, zei hij zaterdag. „We zullen wachten op nadere informatie en vervolgens de Turkse regering laten weten hoe het naar ons idee verder moet.” Het Witte Huis onthield zich van commentaar, maar Amerikaanse functionarissen zeiden op persoonlijke titel dat de regering ervan overtuigd is dat ze uiteindelijk haar zin krijgt.

Als het voorstel was aangenomen hadden de VS behalve 62.000 soldaten ook 255 gevechtsvliegtuigen en 65 helikopters in Turkije mogen stationeren. In ruil hiervoor zou Turkije 15 miljard dollar aan leningen en subsidies van de VS krijgen, om de gevolgen van een oorlog voor de economie te verzachten.

Als Turkije bij zijn besluit blijft, zullen de VS het land ook niet laten meedenken over de vraag hoe Irak eruit moet komen te zien, gesteld dat Saddam Hussein ten val wordt gebracht. Turkije is daar wel op gebrand, omdat het bang is dat de Koerden in het noorden van Irak een onafhankelijk staat zullen uitroepen en daarmee de onafhankelijkheidsstrijd van de Koerden in het zuidoosten van Turkije een nieuwe impuls zullen geven.