Kerkblad bloeit door kerkelijke trouw
Een frisse lay-out en andere rubrieken. Kerkbladen dingen daarmee naar de gunst van de lezer. Maar een stille groei kennen de bladen aan de rechterkant van het kerkelijk spectrum. Betrokkenheid bij het kerkelijk leven heeft meer waarde dan een flitsende opmaak.
Kerkbladen hebben het moeilijk. En zij niet alleen. De bladen zitten in de staart van een al langer bestaande beweging van oplagedaling, teruglopende advertentie-inkomsten, ongrijpbare digitale lezers en een zwevende groep jonge lezers die zich niet snel laten binden, blijkt uit onderzoek van deze krant.Verschillende kerkbladen moesten de afgelopen jaren bezuinigen of werden opgeheven. Het laatste nummer van het Gereformeerd Weekblad, naast De Waarheidsvriend vanouds een van de twee bladen in de kring van de Gereformeerde Bond, verscheen eind 2007. Het aantal lezers was geslonken tot 1500. Het christelijke gereformeerde Kerkblad voor het Westen stopte per juli 2008, met een eindstand van 1300 lezers. Dit blad maakte onlangs overigens een doorstart op internet.
Dit najaar werd bekend dat het landelijke CGK-blad De Wekker en Woord & Dienst, het opinieblad van de Protestantse Kerk in Nederland, gaan snoeien in de uitgaven om geld te besparen. Deze maand verscheen het laatste nummer van Om Sions Wil, het blad van de CGK-classis Amersfoort.
Een kerkblad heeft drie mogelijkheden om dalende inkomsten tegen te gaan, zegt Daan van der Waals van Publiciteitsbureau Christelijk Nederland: inzetten op journalistieke kwaliteit van de kopij, een kwalitatief goede opmaak en aansluiten bij de interesse of de identiteit van de doelgroep. Van der Waals: „De tijd dat mensen een kerkblad toch wel lezen, is echt voorbij.”
Toch staat een strak opgemaakt kerkblad niet garant voor een stijgend abonneeaantal. Woord & Dienst, met een vlotte opmaak, probeert een dalend abonneeaantal om te buigen, terwijl bladen als De Wachter Sions en De Saambinder, die een sobere opmaak hebben, beide groei constateren. De eerste verwelkomde vorige week zijn 7500e abonnee en de tweede stevent af op 19.000 abonnementen. Oorzaak: de inhoud is toegesneden op de identiteit en de bladen hebben een trouwe achterban, aldus ds. G. J. van Aalst, hoofdredacteur van De Saambinder, het landelijke weekblad van de Gereformeerde Gemeenten.
Kredietcrisis
Woord & Dienst merkt in de portemonnee dat door de financiële crisis het uitgavenpatroon van lezers en adverteerders onder druk staat. Uitgever Steven Schenk: „Het probleem speelt veel breder dan alleen bij kerkbladen. Over de gehele linie zoeken lezers uit welke abonnementen ze willen opzeggen.”
De kredietcrisis treft bladen in de gereformeerde gezindte vooralsnog niet. Adverteerders zijn trouw. Ook lezers hoeven het blad niet op te zeggen om een krappe beurs. De Wachter Sions, De Saambinder of Bewaar het Pand zijn twee tot zes keer goedkoper dan CV.Koers (abonnementsprijs ruim 50 euro per jaar) en Woord & Dienst (circa 60 euro per jaar).
Vrijwel alle redacteuren delen de mening dat jongere generaties moeilijk aan een kerkblad te binden zijn, omdat het kerkelijk besef minder sterk is dan bij ouderen. CV.Koers en Opbouw signaleren shopgedrag: „Na een poosje wil de lezer weer een ander blad”, zegt A. Sierksma van Opbouw.
Ontkerkelijking en ontlezing hebben het er voor kerkbladen niet gemakkelijker op gemaakt. Toch vindt P. J. Vergunst, hoofdredacteur van De Waarheidsvriend, die vorige week de 10.000e abonnee mocht verwelkomen, die conclusie te gemakkelijk. „Ligt het niet in de eerste plaats aan kerkbladen zelf? Je mag je achter zulke argumenten niet verschuilen.”
