Japanse Huis ten Bosch failliet
De in Japan nagebouwde Nederlandse stad Huis ten Bosch is woensdag failliet gegaan.
Huis ten Bosch, dat in de buurt van de stad Nagasaki ligt, ging open in 1992. De namaak zeventiende-eeuwse stad, met een op schaal nagebouwde replica van paleis Huis ten Bosch, heeft 4 hotels, 40 restaurants en 65 winkels, die werk verlenen aan 1000 werknemers. Het themapark is tweemaal zo groot als Tokyo Disneyland en werd tot enkele jaren geleden gezien als Disneys grootste concurrent.
Vooral de authenticiteit van Huis ten Bosch had enorme aantrekkingskracht. Zo werden bijvoorbeeld alle bakstenen ingevoerd uit Nederland en werd zelfs het interieur van het naast de stad liggende paleis nauwkeurig nagebouwd. Gedurende een bezoek van Prins Willem-Alexander aan het themapark in het jaar 2000 kon hij zelfs zijn eigen nagebouwde kamer bezoeken.
Tijdens het hoogtepunt van zijn populariteit in 1996 trok Huis ten Bosch 4,25 miljoen bezoekers. Daarna liepen de bezoekcijfers terug. In 2001 bezochten slechts 3,55 miljoen bezoekers de stad. Het management probeerde de situatie te verbeteren. Er kwamen managers van zijn grootste financier, de Industriële Bank van Japan, die tijdens een eigen herstructurering later opging in Mizuho Financial Group. Mizuho stond onder druk van de overheid om oninbare leningen zo snel mogelijk uit de boeken te halen. Dit had tot gevolg dat Huis ten Bosch klem kwam te zitten.
Eerder werd het nabij liggende Holland Village reeds gesloten vanwege voortdurende rode cijfers. Bij Huis ten Bosch werd de geldkraan vrijwel dichtgedraaid en het aantal personeelsleden moest inkrimpen. Het bleek onvoldoende.
Het bedrijf besloot woensdag dat het moeilijk nogmaals een financiële injectie kon vragen aan Mizuho. Dit is de belangrijkste bank van Huis ten Bosch en heeft in 2000 en 2001 liefst 411,5 miljoen euro aan schulden kwijtgescholden. Mizuho zal waarschijnlijk de 810 miljoen euro die Huis ten Bosch de bank nog schuldig is niet meer terugzien. Maar de bank zei dat dit geen invloed zou hebben op inkomsten.
Huis ten Bosch blijft open voor bezoekers, maar gaat zoeken naar een nieuwe eigenaar. Het is een enorme tegenslag voor het zuidelijk gelegen eiland Kyushu. Huis ten Bosch is de grootste trekpleister voor toeristen in dit gebied.
Toen Huis ten Bosch in 1992 opende, waren de verwachtingen enorm hoog. Nederland heeft een uitstekende naam in Japan en het zuiden van Japan had weinig te bieden wat betreft themaparken. De timing was echter slecht. Huis ten Bosch werd gepland en gebouwd tijdens de jaren van de Japanse zeepbeleconomie. In het begin van de jaren negentig, nadat de zeepbel uit elkaar spatte, doken de grondprijzen omlaag en begon de Japanse economie te stagneren.
Huis ten Bosch had enorme winsten verwacht uit de verkoop van luxe vakantiehuizen naast de zeventiende-eeuwse stad. Maar weinig Japanse bedrijven hadden nog interesse in deze woningen voor werknemers. Individuele kopers bleven ook weg. Inmiddels zijn de prijzen voor onroerend goed in Japan minder dan de helft vergeleken met eind jaren tachtig. En ze dalen nog steeds onder de invloed van een deflationaire economie. Geen goede markt dus om vakantiewoningen te verkopen.
Toeristen konden ook niet helpen. Hoewel Huis ten Bosch jaarlijks vele miljoenen enthousiaste bezoekers wist aan te trekken, vielen ook deze cijfers onder de verwachtingen. Dit was het gevolg van een samenloop van twee trends.
Gedurende de jaren tachtig had de Japanse overheid een actief beleid om lokale regio’s te stimuleren door investeringen in toerisme. Tokio strooide geld uit als koekjes, en Japanse banken leenden vrijwel zonder limiet, omdat zij dachten dat de overheid garant stond voor deze investeringen. Het toerismebeleid van Tokio had uiteindelijk tot gevolg dat er een overvloed aan attracties is ontstaan die allemaal onvoldoende bezoekers aantrekken, ook omdat veel van de projecten gebaseerd waren op onrealistische verwachtingen.
Tijdens dezelfde periode gingen de prijzen voor vluchten naar het buitenland sterk omlaag, terwijl de prijzen voor binnenlandse vluchten en overnachtingen in Japan hetzelfde bleven. Het is nu goedkoper om naar de VS te vliegen dan twee nachten door te brengen in een luxe Japans hotel. Een weekeindje in Huis ten Bosch is voor een gemiddeld Japans gezin net zo duur als vijf dagen naar het subtropische Hawaï. Het aantal Japanners dat in het buitenland op vakantie ging steeg hierdoor drastisch, terwijl steeds minder buitenlanders naar Japan kwamen.
Met 1,58 miljard euro aan rentedragende schulden en een tegenvallende economie wist Huis ten Bosch zich uiteindelijk niet meer uit de rode inkt te wringen. De hoop is nu gevestigd op een moedige investeerder. Waarschijnlijk uit het buitenland.