De Wachter Sions / Om Sions Wil
Steeds vaker klinkt de laatste jaren het woord spiritualiteit, onder andere als synoniem voor het begrip bevinding. In De Wachter Sions (orgaan van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland) wijdde L. M. P. Scholten drie artikelen aan deze ontwikkeling. Deel 3 (slot) verscheen deze week.
„Ondanks de grote verscheidenheid vertonen de uitingen van de nieuwe postmoderne spiritualiteit toch een aantal gemeenschappelijke kenmerken. We noemen er tien.1. De spiritualiteit moet bijdragen aan een positief gevoel. De een noemt het geluk, de ander spreekt over „lekker in je vel zitten”, enzovoort.
Absolute waarheden bestaan er niet. Die pretentie heeft eeuwenlang alleen maar geleid tot onverdraagzaamheid. Geen enkele godsdienst kan stellen de absolute waarheid te bezitten. Ook het atheïsme niet.
De nieuwe spiritualiteit (er)kent geen dogma’s. Niemand heeft interesse in heilsfeiten, in de historische betrouwbaarheid van het christelijk geloof.
Over de waarheid wil men principieel niet in discussie gaan. Ieder beleeft op zijn eigen manier wat hij voor zichzelf meent dat de waarheid is. Voorwerpelijke waarheid bestaat niet. Waarheid kun je alleen maar beleven.
Er zijn dan ook vele „spirituele wegen.” Ieder maakt zijn eigen keuze, die bepaald wordt door eigen behoeften en verlangens.
Deze postmoderne spiritualiteit is dan ook helemaal een privéaangelegenheid geworden, zonder verbondenheid aan een kerk of een vergelijkbare instelling.
Zij getuigt van inclusief denken, dat niets uitsluit. Ook al zijn er een heleboel vormen van spiritualiteit waarmee men zelf niets heeft. Als een ander ermee geholpen wordt, wie ben ik dan om te zeggen dat het onzin is?
Alleen één manier van denken wordt afgewezen: te denken dat jouw spiritualiteit de enig ware is.
De nieuwe spiritualiteit is overwegend een herleving van het oude pantheïsme, dat God en wereld vereenzelvigt: het geschapene is God Zelf. Hij is de oceaan en de schepselen zijn golven in die grote oceaan. Met het verdwijnen van het onderscheid tussen de Schepper en het schepsel wordt de mens zelf schepper, zijn eigen schepper.
- Een hang naar het occulte, zoals in astrologische bespiegelingen. (…)
We zullen er goed aan doen, om het woord spiritualiteit maar te laten aan het on- en bijgeloof, om de grote kloof te benadrukken tussen de moderne religie-experimenten en het werk des Geestes in de harten van Gods volk.”
Om Sions Wil
„Je had dominee moeten worden”, zei eens iemand tegen Jac. Hoefnagel, columnist in Om Sions Wil (orgaan van de classis Amersfoort van de Christelijke Gereformeerde Kerken). Deze week verscheen zijn 272e maar laatste column: het blad wordt opgeheven.
„„Je had dominee moeten worden”, zei eens een zuster tegen me. Nou, die roeping heb ik niet. Leuk is het wel als je column of een citaat uit de column door de krant geciteerd wordt en je aangeduid wordt als ”ds. Jac. Hoefnagel”. Kranten schrijven wel eens vaker onzin… Misschien waren ze met mijn broer in de war, maar die heeft als voorletter K. (…)
Een enkele keer is me (in de loop van de afgelopen 13 jaar en 7 maanden; red.) geschreven dat ik behoudend ben in toon. Dat ik er rekening mee moet houden dat onze doelgroep anders is als die van Bewaar het Pand. Dat is duidelijke taal en ik heb het als een compliment opgevat. Natuurlijk weet ik dat onze classis divers gekleurd is. Daarom citeerde ik uit de Statenvertaling én uit nieuwere vertalingen of nam ik, als ik eens een psalm aanhaalde, de nieuwe berijming ter hand. Maar in het uiten, of je dat nu sprekend doet of schrijvend, mag je jezelf toch niet verloochenen. Ik sta voor behoud van de christelijke gereformeerde waarden en normen. Dat is toch ons aller streven?
De achterliggende periode heb ik regelmatig met de kanselboodschap uit 1953 in de hand gezeten. De ernst van die boodschap ben ik het van harte mee eens. Misschien is de tijd rijp om van die kanselboodschap het stof af te blazen en nog eens onze gemeenteleden voor te houden. (…)
Broeders en zusters: Adieu! Vaarwel!”
