Binnenkort kunnen de financiële ondernemingen voor de laatste keer onbeperkt kapitaal opnemen voor de duur van een jaar. President Jean-Claude Trichet van de in Frankfurt gevestigde monetaire instelling maakte gisteren na de maandelijkse vergadering van de raad van bestuur de voorwaarden bekend. De speciale voorziening komt op 16 december beschikbaar tegen een percentage dat afhankelijk is van de gemiddelde rente tijdens de betrokken periode. Eerder gold bij deze operaties een vooraf vastgelegd tarief van 1 procent. De mogelijkheid om een beroep te doen op eenzelfde faciliteit maar dan voor zes maanden verdwijnt aan het einde van het eerste kwartaal van 2010.De kredietcrisis brak uit na de val van Lehman Brothers, vorig jaar september. De banken durfden elkaar nauwelijks nog leningen toe te kennen, of alleen tegen een hoge vergoeding. De geldmarkt, waarop zij overschotten en tekorten in hun kas verhandelen, droogde op. Sommige spelers raakten in problemen, de sector zette de financiering richting bedrijfsleven en consumenten op een laag pitje en dat alles droeg bij tot de zware recessie.

Liquiditeitssteun was het antwoord van de ECB. Die schoot te hulp met een onconventionele aanpak. De kredietkraan werd wagenwijd opengezet. Partijen mochten ongelimiteerd middelen aantrekken via het loket van de centrale bank en dat ook nog eens tegen een zeer lage prijs. In normale omstandigheden hanteert deze instantie, die waakt over de gezondheid van het financiële systeem, alleen korte looptijden.

In juni kreeg de eerste tranche van twaalf maanden zijn beslag. De banken schreven in voor een bedrag van maar liefst 442 miljard euro. In september haalden zij 75 miljard op. Over anderhalve week volgt de derde ronde.

Het interbancaire verkeer functioneert inmiddels weer redelijk, de noodzaak om aan te kloppen bij de ECB vermindert. Langzamerhand ontstaat juist enige bezorgdheid over het wel erg ruime beleid. Dat vergroot namelijk het risico van een straks fors aanwakkerende inflatie. Er is enorm veel geld in de economie gepompt en dat moet allemaal een aanwending vinden. Dat brengt het gevaar mee dat er nieuwe zeepbellen ontstaan.

Tegen die achtergrond start Frankfurt de exitstrategie. Het is daarbij een zoeken naar de juiste timing. Weg uit het rampscenario, maar ook weer niet te snel en te vroeg, want het herstel is broos, het vertrouwen op de financiële markten blijft kwetsbaar. Er zal niettemin nog een groot aantal maanden sprake zijn van een overvloedige liquiditeitsvoorziening, benadrukte Trichet daarom.

Als uitzonderlijk valt ook de huidige rentestand aan te merken. Het basistarief van de ECB staat vanaf mei op 1 procent. Analisten verwachten voorlopig geen wijziging. Zij houden het erop dat pas tegen eind 2010 een stap omhoog wordt gezet. Trichet hield zich gisteren op de vlakte. „Wij stellen ons op dit punt totaal neutraal op.”

De bank heeft de prognose voor de economische groei volgend jaar in de eurozone naar boven aangepast. In september ging hij uit van omstreeks 0,2 procent, nu van 0,8. Voor 2011 rekent hij op 1,2 procent. Dit jaar treedt een krimp op van 4 procent.