Ds. Ramsbottom heeft nog hoop voor Anglicaanse Kerk
Isaac Ambrose, John Owen, Joseph Charles Philpot, William Tiptaft, John Charles Ryle. Grote namen, van mannen die dienden binnen de Anglicaanse Kerk. Ds. B. A. Ramsbottom, als predikant verbonden aan een van de twee Strict Baptist-gemeenten in Luton, hoort ze met een zeker heimwee aan. Vanmiddag had in Canterbury de installatie plaats van dr. Rowan Douglas Williams, de nieuwe, liberale aartsbisschop. „De Heere is machtig om ook nu nog, net als in de zeventiende eeuw, godvruchtige predikers te verwekken. Ook in de Kerk van Engeland.”
Zijn die er dan helemaal niet meer? „Ik weet het niet. Trouwens, nee, ik zou dat toch niet willen zeggen. Ik lees de ”English Churchman”, die om de twee weken verschijnt. Dat is een ”Church of England”-krant; althans, hij wordt uitgegeven door de kring rond David N. Samuel, die zichzelf als een voortzetting van deze kerk beschouwt. Daarin staan vaak fundamentele artikelen, die zonder meer calvinistisch zijn. Van de hand van de bisschop van Lewis bijvoorbeeld.”
De Strict Baptist Churches vormen met elkaar zo’n 130, geheel op zichzelf staande gemeenten. Ze hebben zich verzameld rond het blad The Gospel Standard. Oprichter hiervan was ds. J. C. Philpot (1802-1869), die in 1835 uit de Anglicaanse Kerk was getreden.
Ds. Ramsbottom, hoofdredacteur van het tijdschrift, groeide op in een Strict Baptist-gemeente. Toch is hij niet helemaal onbekend met de grote Engelse staatskerk. „Mijn moeder behoorde tot de Church of England. En zelf heb ik in de tijd dat ik nog studeerde ook een tijdje een anglicaanse kerk bezocht.” De ontwikkelingen in die kerk gaan echter grotendeels aan hem voorbij. „Alles wat ik van Rowan Williams, de nieuwe aartsbisschop, weet, is wat ik over hem heb gelezen. Ik weet dus weinig meer dan dat hij een liberaal is, met progressieve opvattingen over leer, eredienst en moraal.”
Met de analyse van ds. David Phillips, directeur van het behoudend evangelicale verband Church Society, kan ds. Ramsbottom zeker instemmen. Volgens Phillips is Williams niet zozeer de oorzaak als wel een symptoom van de almaar verder gaande afkalving van de Kerk van Engeland. „Wat Williams zegt, staat niet op zichzelf.” De predikant wil er echter op wijzen dat de Anglicaanse Kerk altijd een ’brede’ kerk, „een mix”, is geweest. „De Reformatie heeft er nooit zó absoluut wortel geschoten als in de Nederlandse en de Schotse kerken.”
Niettemin heeft de kerk altijd kinderen des Heeren binnen haar muren gehad. „Een begenadigde en godvrezende prediker als J. C. Ryle, in de negentiende eeuw, wist zich er op zijn plaats. Dat kán ook: de 39 Artikelen vormen tot op de dag van vandaag het fundament van de Church of England. En ik mag hopen dat er nog steeds een goddelijk overblijfsel is. Een aanzienlijk aantal predikanten rekent zich tot de evangelicale vleugel - en daar zijn zeker calvinistische predikanten bij, al moet van een groot deel worden gezegd dat ze arminiaans zijn.”
Luther vergelijkt de loop van Gods Woord door de wereld met een regenbui, die zich dan hier, dan daar ontlaadt. „Maar waar de bui eenmaal geweest is, komt hij nooit meer terug: „Weg is weg!” De predikant uit Luton wil zich iets minder somber uitdrukken. „Zeker is dat Engeland eenmaal rijk is gezegend. Zeker is ook dat veel kerken hun deuren hebben moeten sluiten. Maar een uitspraak als deze kan ik niet met schriftplaatsen staven.”
Er is nog verwachting voor de Kerk ván en de kerken ín Engeland, stelt ds. Ramsbottom vast. „Ook in de zeventiende eeuw waren de omstandigheden donker. Maar plotseling, op het onverwachtst, verwekte de Heere mensen als George Whitefield. En Engeland werd anders, in een paar jaar tijd.”
