„Gebed sleutel voor herleving”
Wie de reformatorische theologie serieus neemt, past maar één houding: die van indringend gebed. Dat stelde ds. M. Gorsira zaterdag in Veenendaal op een studiedag van de George Whitefield Stichting.
De baptistenpredikant uit Appingedam sprak naar aanleiding van het thema ”Hoop voor een biddende kerk” over het pleidooi van de Amerikaanse theoloog Jonathan Edwards (1703-1758) voor gezamenlijk gebed om de voortgang van Gods Koninkrijk. Ds. Gorsira: „Edwards oproep is in feite een indringend pleidooi om de theologie van de Reformatie daadwerkelijk toe te passen.”Edwards publiceerde in 1748 het boek ”An Humble Attempt”, als reactie op een initiatief van Schotse predikanten met wie hij correspondeerde. In 1744 werd in Schotland een ”Prayer Union” (gebedsunie) gevormd, om op gezette tijden gezamenlijk voorbede te doen voor een wereldwijde doorbraak van het Evangelie en herleving van de kerk. Aanvankelijk gold de afspraak voor twee jaar, later werd deze met zeven jaar verlengd.
De predikant uit Northampton was de overtuiging toegedaan dat de voortgang van Gods Koninkrijk vooral plaatsvindt via tijden van opwekking waarin Gods Geest krachtig werkt, zo zette ds. Gorsira uiteen. Zulke buitengewone tijden van herleving treden volgens Edwards alleen op na indringend, in het bijzonder ook gezamenlijk gebed. Edwards pleit in zijn boek voor gebedsbijeenkomsten waarin gericht wordt gebeden om herleving van de kerk en een snelle voortgang van het Evangelie in eigen land en wereldwijd.
Maar waarom bidden als we Gods wil toch niet kunnen veranderen of beïnvloeden? Een belangrijke reden is volgens Edwards niet dat bidden God verandert, maar dat we er zelf door veranderen. Door het gebed worden we mensen die met open handen Gods zegen kunnen ontvangen. We kunnen de zegen dan beter op waarde schatten. „Een diepe gedachte”, aldus ds. Gorsira.
Zendingsbeweging
Geen boek over het gebed als „geheime krachtbron van elke voortgang van het Evangelie in de wereld”, is zo invloedrijk geweest als dit boek van Edwards, aldus ds. Gorsira. Die invloed was niet zozeer te zien in Edwards eigen gemeente, als vooral wereldwijd na zijn dood. „De ”Humble Attempt” en Edwards’ biografie van de zendeling David Brainerd hebben mede de basis gelegd voor het ontstaan van de wereldwijde zendingsbeweging aan het einde van de achttiende eeuw.”
Als reden om samen te bidden noemt Edwards ook dat gezamenlijk gebed de eenheid onder christenen bevordert. Waarom trekken christenen in Nederland zo weinig met elkaar op? Waarom is er zo veel wederzijds wantrouwen en onbegrip? Ds. Gorsira: „Het is eenvoudig: we bidden nauwelijks samen!”
Activisme
Ds. A. Bloemendal, hervormd predikant te Groot-Ammers, hield een tweede lezing. Hij noemde het gebed „een sleutel voor herleving.” Dat gebed begint in de binnenkamer, benadrukt hij. Een opwekking is echter niet te organiseren. „Opwekking blijft een grote genade van God en het werk van de Heere Zelf. Wie verlangt naar een opwekking, laat alle activisme varen.”
De predikant vertelde hoe het gezamenlijk gebed in zijn vorige gemeente, Oud-Beijerland, voor hem was gaan leven als gevolg van de „scheuren en breuken” rond het ontstaan van de Protestantse Kerk in Nederland in 2004. Met medepredikanten en anderen ging hij „letterlijk op de knieën” om „onze nood en pijn voor de Heere uit te storten. Ik die dat absoluut niet gewend was, nam zomaar deel aan een gebedsgroep. En ik vond het nog fijn ook.”
Kerkgebouw
Bij het gezamenlijk gebed moet de Bijbel centraal blijven staan, waarschuwt de hervormde predikant. „Anders wordt het gemakkelijk iets zweverigs. Bidden om een opwekking moet dan ook gebeuren door middel van het pleiten op de belofte.”
Het is het beste als een gebedsgroep in een gemeente in het eigen kerkgebouw kan samenkomen, adviseert hij. „Als het niet in de kerk mogelijk is, kan het ook thuis. Het gevaar is dan wel dat het een sociale club wordt. Daar moet je echt voor oppassen.”
De aandacht van de kerkelijke leiding voor gezamenlijk gebed stelt ds. Bloemendal teleur. „Elke week verdwijnen er duizend leden”, zo verwees hij naar de situatie in de Protestantse Kerk. „Wat is het antwoord? Een nota waarin van alles wordt voorgesteld. Nergens heb ik iets kunnen vinden over verootmoediging en gebed. Broeders en zusters, als de kerkelijke leiding het niet doet, dan moet u het doen.”
