„AOW-acties slechts rimpeling in poldermodel”
De vakbeweging voert zaterdag op vier plaatsen in het land massaal actie tegen de AOW-plannen van het kabinet, dat de oren naar de werkgevers zou laten hangen. Het poldermodel, de veelgeprezen overlegeconomie die Nederland bekend heeft gemaakt vanwege het voorkomen van sociale onrust, lijkt aan erosie onderhevig.
Lijkt, want politiek wetenschapper Roeland Audenaerde, spreekt over een „rimpeling in ons poldermodel.” Hij promoveerde eerder deze week aan de Universiteit Leiden op dat model, waarvoor in ons land in de jaren vijftig de basis werd gelegd.„In andere landen zou een forse ingreep zoals nu in de AOW leiden tot grote stakingen en zou het zo maar kunnen zijn dat treinen lange tijd niet rijden, maar daarvan is hier nu geen sprake”, zegt Audenaerde. Volgens hem is het poldermodel stevig verankerd in de Nederlandse samenleving en heeft het ook de toen omstreden hervorming van de WAO in het begin van de jaren negentig overleefd.
Wel signaleert de wetenschapper een „trend naar iets meer polarisatie.” Volgens Audenaerde is er de laatste jaren een verschuiving geweest van het „Rijnlandse model naar het Angelsaksische model.” Dat houdt in dat bij ondernemers meer het accent ligt bij de belangen van de aandeelhouders en minder rekening wordt gehouden met anderen die belang hebben bij het wel en wee van de bedrijven, onder wie de werknemers. „Maar de crisis drijft de werkgevers en werknemers nu weer nader tot elkaar.”
Voor veel jongeren is het in tegenstelling tot voor oudere werknemers niet langer vanzelfsprekend om lid te worden van een vakbond en dat doet de invloed van de vakbeweging geen goed. De vakbeweging kan die ontwikkelingen volgens Audenaerde tegengaan door zich meer te richten op jongeren en migranten en door actief in te spelen op de trend van Nederlanders om voor zichzelf te beginnen.