Het grondvlak is tot nu toe te weinig gehoord in het Samen op Weg-proces, schrijft de Baarnse kerkenraad in een begeleidend schrijven. Ze opteert -evenals Nieuw-Vennep- voor een federatie in plaats van een fusie. Kerkenraden is gevraagd vóór april te reageren.

Volgens de Baarnse gemeente is een fusie „dermate ingrijpend” dat elke plaatselijke gemeente „zich in alle vrijheid moet kunnen uitspreken over een eventuele fusie of federatie.” Het gevaar van het fusiebesluit is dat het in vele gemeenten tot scheuringen en afsplitsingen zal leiden. „Dit vinden wij de kerk onwaardig.”

Een fusie, waardoor drie bestaande kerken opgaan in één nieuwe kerk met een geheel nieuwe kerkorde, en dus grondslag, is geen sinecure, aldus de kerkenraad. „De gemeenten worden dan weliswaar niet gedwongen tot vereniging, maar alles wat bovenplaatselijk is, verandert wel degelijk. Er is al gesteld dat een samenvoeging van de classis maximaal vijf jaar wordt uitgesteld. Er ontstaat dan een situatie dat de plaatselijke identiteit zich mogelijk niet verdraagt met de bovenplaatselijke. Hoewel door de moderamina van de kerken wordt aangegeven dat de plaatselijke identiteit nu en in de toekomst gerespecteerd zal blijven, zal dit op den duur toch tot fricties leiden.”

De kerkenraad constateert dat er stilzwijgend een ontwikkeling plaatsheeft van de presbyteriale kerkorde naar een episcopale (bisschoppelijke). Ten principale is de kerkenraad de enige besturende macht in de kerk, stelt de Baarnse kerkenraad. De meerdere vergaderingen hebben slechts gedelegeerd gezag. Daarbij komt nog, aldus de kerkenraad, dat de vertegenwoordiging van de plaatselijke gemeenten in de hogere vergaderingen niet evenwichtig is. „De plaatselijke gemeenten zelf, die veel meer dan de kerkelijke vergaderingen in hun hart geraakt worden door de opgelegde veranderingen, dienen zich in alle vrijheid te kunnen uitspreken over een eventuele fusie of federatie.”

De kerkenraad onderschrijft het standpunt van de gereformeerde kerk van Nieuw-Vennep dat „de droom van eenwording” grote kans loopt uiteen te spatten als de synode nu een fusie oplegt. Scheuring en afscheiding zullen het gevolg zijn. Op dit moment is een federatie van kerken de meest haalbare mogelijkheid. „Hoewel de synode de suggestie wekt dat federatie een gepasseerd station is, zal pas op 12 december tot de definitieve verenigingsvorm worden besloten.”

De kerkenraad wil een onderzoek doen naar de vraag welke vorm van samenwerking in de Hervormde Kerk de grootste steun geniet: een fusie van de drie kerken tot één kerk met een eigen, nieuwe kerkorde, of een federatie waarin vier kerken met elk hun eigen kerkorde met elkaar samenwerken, te weten de Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken, de Evangelisch-Lutherse kerk en de verenigde Samen op Weg-kerk, bestaande uit gemeenten die nu al vrijwillig vergaand samenwerken. De vier kerken zouden dan hun eigen organisatiestructuur kunnen houden en kunnen samenwerken op gebieden van bovenplaatselijk belang. In de toekomst zou een gemeente uit de drie reeds bestaande kerken vrijwillig kunnen besluiten om alsnog over te gaan tot de verenigde Samen op Weg-kerk, aldus de brief.