Veritas (werkgroep voor het debat over levensvragen) belegde maandag aan de Vrije Universiteit in Amsterdam een debat over ”Geluk gezocht”. Tegenover de nuchtere adviezen voor een gelukkig leven door psycholoog Roos Vonk en socioloog Paul Schnabel, plaatst filosoof René van Woudenberg geluk in het licht van de relatie met God.Prof. Van Woudenberg begint met de uitleg van het geluksbegrip van de stoïcijnen in de klassieke oudheid. Geluk vereist dat een mens niet uit evenwicht wordt gebracht door emoties als woede, jaloezie of verdriet. „We voelen ons verdrietig als we een vriend of vriendin verliezen. De stoïcijn probeert zijn waardensysteem aan te passen, zodat die dingen hem onverschillig laten. Naarmate die apathie toeneemt, heeft hij zijn geluk meer en meer in handen.”

Daartegenover plaatst prof. Van Woudenberg Augustinus’ visie op geluk: „Geluk moet iets zijn wat ons niet ontnomen kan worden. Dat is God. De relatie met Hem voorkomt teleurstellingen. Geluk is dan genade.”

Ook mensen zijn het liefhebben waard, stelde de kerkvader. „Echte broeders en vrienden worden blij als ze iets goeds in mij opmerken. En bedroefd als ze iets slechts opmerken, al laten ze me toch niet los.”

Psycholoog prof. Vonk vraagt een perspectiefwisseling van studenten: „Minder nadenken over wat je moet hebben en meer over wat je wilt zijn.” Volgens haar is geluk niet altijd te vinden waar het lijkt schuil te gaan. „Sommigen voelen zich ongelukkig omdat ze geen relatie, geen mooi huis of geen leuke baan hebben. Zo besteed je energie aan iets wat je niet hebt. Dan praat je jezelf ongelukkige gevoelens aan.”

Prof. Vonk vindt het „onzin” om naar geluk te streven. Een mens moet volgens Vonk naar een kernwaarde streven. „Maakt niet uit wat het is: verbondenheid, liefde, respect of eerlijkheid. Dat kan je op korte termijn spanning geven, omdat het dingen van je vraagt die moeilijk zijn. Maar op lange termijn levert het je meer op, én ook je medemens vaart er wel bij.”

Prof. Schnabel, directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau, houdt de studenten voor dat geluk tot op zekere hoogte maakbaar is. Hij adviseert: „Doe andere gelukkige mensen na. Tel je zegeningen. En ga op in de dingen die je doet.” Veel inwoners in Europa beschouwen zich als gelukkig, becijfert de socioloog. Het geluk is volgens hem te danken aan de kleine sociale afstand tussen mensen, weinig inkomensverschillen en een democratische samenleving. Schnabel ziet een omslagpunt „dertig à veertig jaar geleden” in het ervaren van geluk. „Mensen zien geluk niet meer als geschonken, maar hebben er recht op. Ze zijn niet gericht op geven, maar op eisen.”