Synode PKN aanvaardt nota kerk en staat
De synode van de PKN heeft vrijdag de nota ”De kerk en de democratische rechtsstaat – een positiebepaling” aanvaard. Het document is bedoeld als „bijdrage” aan het gesprek over dit thema in kerk en gemeente. Er komt ook een gesprekshandleiding.
De nota gaat terug op het gravamen dat dr. C. van de Vate in 2006 indiende inzake artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis (NGB). De synode van april 2006 gaf de opdracht om „te bezien of een brede discussie over de verhouding van kerk en overheid mogelijk en wenselijk is en daarover te rapporteren aan de generale synode.” De gisteren besproken nota is gebaseerd op een aantal conferenties van 33 deskundigen in brede kring.Prof. dr. L. Koffeman (PThU), werkzaam bij het expertisecentrum van de dienstenorganisatie van de PKN en eindredacteur van de nota, noemde het onderwerp van de nota „relevant en spannend.” Hij benadrukte dat het in de bespreking om een inhoudelijke discussie moet gaan. Bij het agendapunt waren verschillende genodigden aanwezig uit de politiek, waaronder de SGP en de ChristenUnie.
De nota aanvaardt de democratische rechtsstaat principieel en herkent daarin belangrijke noties uit de Bijbel. Hij stelt dat de scheiding van kerk en staat van groot belang is.
Tijdens de bespreking van de nota zei ds. L. Plug (Schoonhoven) dat hij duidelijkheid mist over de interpretatie van artikel 36 van de NGB en de exegetische argumenten hiervoor. Ds. A. A. S. ten Kate (Bergen op Zoom) vindt dat de nota de theocratie te veel op een afstand houdt terwijl deze vanuit het calvinistisch denken centraal behoort te staan. „Als we de liberale tijdgeest tot onze geest maken, doen we tekort aan het profetische spreken van kerk. Ook als kerk moet je tegenover de tijdgeest vrij zijn. Kerk-zijn en theocratie bevorderen, daar kun je Bijbels gezien niet omheen.”
Prof. Koffeman antwoordde ds. Plug dat in het debat over de interpretatie van artikel 36 niet de kerk de doorslag mag geven. „Of de overheid heeft een directe taak op het punt van het uitroeien van valse godsdienst of dit gebeurt door de kerk de ruimte te geven. Die twee manieren willen wij naast elkaar laten staan. Zoals wij er in deze tijd tegenaan kijken, vinden wij dat het niet de taak van de overheid is om een religieuze keuze te maken.”
In antwoord op ds. Ten Kate stelde prof. Koffeman dat het in het publieke debat niet helpt als je de term ”theocratie” gebruikt. „Die term roept onmiddellijk misverstanden op, zoals vereenzelviging van kerk en staat. Je kunt zo veel goede andere woorden hiervoor gebruiken.”