Kerkorde PKN flink op de schop
De generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) heeft donderdagavond unaniem groen licht gegeven voor een forse reorganisatie van de kerkorde. Het is vrijwel zeker dat het aantal synodeleden op termijn wordt teruggebracht van 150 naar 75. De algemene classicale vergaderingen worden afgeschaft.
Ter discussie stond gisteren, op de eerste van drie zittingsdagen van de generale synode van de PKN in Lunteren, een rapport van de Commissie Evaluatie Kerkorde. In het rapport, dat de commissie onder leiding van ds. W. B. Beekman heeft opgesteld na uitgebreide consultatie van alle geledingen van de Protestantse Kerk, worden negentien aanbevelingen gedaan voor veranderingen in de Protestantse Kerkorde (PKO).In een eerste sprekersronde bleek dat er bij de synodeleden veel waardering was voor het evaluatierapport. Een reductie van de omvang van de synode en de classes werd breed gedragen, evenals het afschaffen van de algemene classicale vergaderingen.
Wel was er veel kritiek op de aanbeveling om de mogelijkheid te onderzoeken oud-ambtdragers af te vaardigen naar meerdere vergaderingen. Mevrouw ouderling M. Engelbert (Apeldoorn): „Er is maar één legitimatie voor leden van ambtelijke bestuursorganen van de kerk en dat is de roeping door de plaatselijke gemeente. Zonder dat, ís er dus geen legitimatie.”
Ook de door de evaluatiecommissie voorgestelde fusie tussen de Generale Raad van Advies (GRA) en de Raad van Advies voor het Gereformeerd Belijden (RAGB) kreeg veel kritiek. Scriba dr. A. J. Plaisier deelde mee dat er op dit moment overleg gevoerd wordt over de precieze taakomschrijving van de RAGB. Hij beloofde de synode dat de GRA en de RAGB hoe dan ook „onderscheiden lichamen” blijven. Ds. L. Plug (Schoonhoven), die een motie had ingediend tegen een fusie van de GRA en de RAGB, trok na deze toezegging van het synodebestuur zijn motie in.
Uiteindelijk stemde de synode unaniem in met het besluitvoorstel om het rapport van de commissie over te nemen en door te sturen naar het Generale College voor de Kerkorde. Die zal alle aanbevelingen moeten beoordelen. Daarna zal de synode besluiten tot het wel of niet aanpassen van de kerkorde op de betreffende punten en volgt consideratie door de classes.
Tijdens de morgenvergadering werd er op de synode stevig gediscussieerd over een notitie over doopgedachtenis en het zoeken naar rituelen hiervoor. De commissie van rapport –een college van synodeleden dat rapporten die op de agenda van de synode staan vooraf bespreekt– kwam met een verdeeld advies aan de kerkvergadering. De meerderheid van de commissie –zes van de acht leden– presenteerde een tegenvoorstel tegen de notitie die op tafel lag, terwijl een minderheid zich wel in de notitie kon vinden.
De meerderheid van de commissie was van mening dat de eenmaligheid van de doop in de notitie over doopgedachtenis niet voldoende benadrukt wordt, zodat rituelen mogelijk tot misverstanden leiden en gaan lijken op doopvernieuwing of zelfs herdoop.
Tijdens de sprekersronde bleken ook de meeste afgevaardigden op dit punt kritisch over de notitie.
Na een korte schorsing ontraadde het moderamen bij monde van synodescriba dr. Plaisier het tegenvoorstel van de commissie van rapport. Dr. Plaisier benadrukte dat het moderamen de notitie zal aanpassen in overeenstemming met dat wat tijdens de synodediscussie over de nota naar voren was gebracht. „De doop is eenmalig en de grote waarde van de doop staat voor ons op geen enkele manier ter discussie. Met het toestaan van vormen van doopgedachtenis lopen we inderdaad een risico. Maar dat mogen we lopen als we binnen de grenzen van onze traditie blijven en tegelijk tegemoetkomen aan het verlangen van kerkmensen.”
Tijdens de stemming bleek dat dr. Plaisier veel aarzelingen had weten weg te nemen. Het besluitvoorstel van het moderamen werd met een overgrote meerderheid van stemmen aangenomen en het tegenvoorstel verworpen.