Nederland krijgt sleutelrol op energiemarkt
Politieke partijen zagen eerder dit jaar met lede ogen aan dat de energiebedrijven Nuon en Essent in buitenlandse handen kwamen. Zij hoeven echter niet te wanhopen. Nederland krijgt via netbeheerder TenneT en de infrastructuur van Gasunie een voorname positie op de energiemarkt in Noordwest-Europa.
TenneT maakte dinsdag bekend een grote slag te hebben geslagen op de Duitse markt. Het bedrijf, voor 100 procent in handen van de Nederlandse staat, neemt voor 1,1 miljard euro de hoogspanningsnetwerken van de Duitse energiegigant E.ON over. Door de overname krijgt TenneT er in één klap 10.700 kilometer aan hoogspanningsnetwerken bij. De beheerder beschikt zelf over een netwerk van ongeveer 9000 kilometer. De overeenkomst was maandag al grotendeels uitgelekt via de Duitse media.E.ON moest zijn netwerk, dat nu de naam Transpower draagt, afstoten onder druk van de Europese Commissie. Europees commissaris Kroes (Mededinging) vond dat het concern na enkele overnames te groot was geworden op de Europese markt.
De overname is voor TenneT een buitenkans. Het bedrijf is al geruime tijd bezig met de uitbreiding van zijn hoogspanningsnetwerk. In Nederland zijn de afgelopen jaren netwerken van Nuon, Essent en Delta gekocht. De komende jaren wil het bedrijf nog eens miljarden euro’s investeren in het verbeteren van het eigen netwerk en in aansluitingen met het buitenland.
Voor de financiering van de overname van het netwerk van E.ON heeft TenneT afspraken gemaakt met de banken ING en Royal Bank of Scotland. Het bedrijf verwacht geen problemen met de mededingingsautoriteiten.
Topman Mel Kroon sprak dinsdag van „een heel belangrijke stap. We zijn de eerste netwerkbeheerder die over de grens gaat. Met het buitenland fysiek verbonden zijn is niet voldoende. Het is belangrijk dat de markten aan elkaar gekoppeld raken. Dit leidt op termijn tot lagere stroomprijzen in Nederland en meer stabiliteit op de netwerken. Wat wij straks kunnen doen, is efficiënter werken en vraag en aanbod beter bij elkaar brengen.”
De ambitie van TenneT past in de strategie van het ministerie van Economische Zaken om van Nederland een belangrijk distributiepunt voor energie te maken. Minister Van der Hoeven juicht de overname van het E.ON-netwerk dan ook toe. „Deze overname draagt bij aan de vorming van de Noordwest-Europese markt, waar Nederland een voortrekkersrol in speelt”, zo zei ze. De integratie van de netwerken is volgens haar „belangrijk voor het waarborgen van leveringszekerheid en het verder verbeteren van de werking van de elektriciteitsmarkt.”
De sleutelpositie die Nederland wil vervullen, kreeg twee jaar geleden al gestalte met de overname van een belangrijk gasknooppunt in Duitsland door het Gasunieconcern. Andere plannen krijgen nu vorm. Zo moet in Bergermeer, Noord-Holland, de grootste gasopslagplaats van Europa komen en hoopt de Groningse Eemshaven zich te kunnen profileren als dé energiehaven van Noordwest-Europa.
Voor TenneT lijkt de koek voorlopig even op te zijn, gezien de grote investeringen die het bedrijf op de rol heeft staan. Topman Kroon zegt nog wel belangstelling te hebben voor het netwerk van het Duitse energieconcern RWE, omdat dat evenals het netwerk van E.ON goed aansluit op de infrastructuur van TenneT.
RWE heeft echter aangegeven productie en distributie in één hand te willen houden. Kroon: „Mocht dit wijzigen, dan zullen we er zeker naar kijken. Maar we gaan ons eerst focussen op het plukken van de vruchten van de overname van het netwerk van E.ON.”
TenneT moet de komende jaren ook fors investeren in het netwerk van E.ON. Volgens Kroon gaat het om een bedrag van ongeveer 3 miljard euro in tien jaar. De investeringen in Duitsland komen bovenop de 3 miljard euro die TenneT wil steken in het Nederlandse netwerk.