Donner en Leijnse optimistisch
Anders dan de buitenwacht denkt, zit er volgens de informateurs Donner en Leijnse schot in de onderhandelingen tussen CDA en PvdA. Volgens hen is er „een groeiende wil” om eruit te komen.
Ze zeiden dat donderdag bij de afsluiting van de verkennende besprekingen tussen Balkenende en Bos. Na deze eerste ronde zullen de informateurs hun gedachten op papier zetten, waarna volgende week de eerste knopen kunnen worden doorgehakt. Op de vraag of dan de week van de waarheid is aangebroken, zoals Bos eerder zei, reageerde Leijnse ontwijkend. „De waarheid duurt meestal langer dan een week.”
Volgens Donner zijn de verschillen tussen de partijen in de media vergroot weergegeven. Inhoudelijk wilde hij verder niets zeggen. „Dat doen de onderhandelaars zelf en dat levert dan ook voortdurend moeilijkheden op.” De informateurs brachten gisterochtend koningin Beatrix, die op wintersportvakantie is, telefonisch van de stand van zaken op de hoogte.
Balkenende en Bos verschenen donderdag voor het eerst zij aan zij voor het gebouw van de Eerste Kamer. Op de vraag of er sprake was van een verloving, reageerden ze beiden breed lachend. Het etentje dat de twee woensdagavond hadden, zou de sfeer belangrijk verbeterd hebben.
Een CDA’er die nauw bij de onderhandelingen is betrokken, zei dat er bruggen zijn geslagen en dat de PvdA op sociaal-economisch terrein is bijgedraaid maar dat er nog een grote kloof moet worden gedicht. PvdA-kamerlid Bussemaker, die Bos gisterochtend tijdens de onderhandelingen terzijde stond, zag op diverse punten toenadering tussen de partijen.
Balkenende en Bos spraken donderdag af dat er een uitgebreide levensloopregeling moet komen. Daarmee krijgt een werknemer de kans vrije tijd te sparen, die later te gebruiken is voor bijvoorbeeld een studie of zorgverlof bij ziekte van een familielid. In de nieuwe plannen van CDA en PvdA zal het spaarloon waarschijnlijk worden afgeschaft. Het huidige kabinet wilde dat ook al, maar kwam onder druk van vakbonden en Kamer met een afgeslankte regeling.
Op de vraag hoeveel tijd de onderhandelingen nog zullen vergen, verwees Donner naar de gemiddelde duur van 70 dagen. „We zijn nu 28 dagen onderweg. ’t Kan slechter.” De informateurs ontkenden dat de partijen hun kruit droog houden tot na de statenverkiezingen op 11 maart. Die datum speelt volgens hen geen relevante rol.
De grootste hobbel die CDA en PvdA moeten nemen, is het terugdringen van het begrotingstekort. Het CDA wil eerst vastleggen dat er de komende vier jaar 14,5 miljard euro moet worden bezuinigd, om daarna dat bedrag in te vullen. De PvdA wil allereerst plannen uitwerken om de economie te stimuleren. Daardoor ontstaat er meer werkgelegenheid en vloeit er meer geld naar de staatskas. Pas als het effect van die plannen is becijferd, valt volgens de PvdA het begrotingstekort te ramen.
Volgens Leijnse is deze tegenstelling te overbruggen. „Het blijkt mogelijk de partijen nader tot elkaar te brengen.”