Het Rijk heeft haast met CO2-opslag. Gelet op het ambitieuze klimaatbeleid van dit kabinet is de bouw van kolencentrales zonder CO2-beperkende maatregelen onmogelijk. De gemeente Barendrecht dreigt hiervan de dupe te worden.In een uitermate slordig gestarte procedure werd geprobeerd om de afvalstof snel en stilletjes in een leeg gasveld onder de nieuwe wijk Carnisselande te proppen. Op een drukbezochte informatieavond in februari lieten 1100 bewoners echter luid en duidelijk weten het hiermee oneens te zijn.

De ministers gaven toe dat er een slechte start is gemaakt en hebben –nadat B&W en de gemeenteraad nee hadden gezegd– nader onderzoek laten doen.

Zo is er onder andere nieuw onderzoek gedaan naar de veiligheid. Hoewel iedereen om het hardst roept dat het veilig is, blijft een incident mogelijk. Niemand weet precies wat zuivere kooldioxide zal doen als het eeuwigdurend wordt opgeslagen in een leeg aardgasveld, dat wordt ‘opgepompt’ tot de oorspronkelijke druk. Natuurlijk is er een groot aantal modelberekeningen op los gelaten, maar ervaring is er niet mee. Dus blijft er een risico op ongelukken, dat door deskundigen „verwaarloosbaar klein” wordt genoemd.

Op 24 september vond in Barendrecht een zeer ernstig treinongeluk plaats. Ternauwernood zijn wij ontsnapt aan een treincrash met tientallen dodelijke en gewonde slachtoffers. Bij de aanleg van de HSL en de Betuweroute is zonder twijfel uitgegaan van een maximale veiligheid en had dit ongeluk niet kunnen of mogen gebeuren. De term ”verwaarloosbaar” geeft niet de garantie dat er niets kan gebeuren.

Ook is onderzoek gedaan naar alle mogelijke locaties in Nederland voor een kleinschalig demonstratieproject voor CO2-opslag. Dat TNO-onderzoek heeft twaalf mogelijkheden opgeleverd, waarvan Barendrecht de enige plek is onder dichtbevolkt gebied. Veel velden liggen dieper dan het veld onder Barendrecht en de afdekkende kleisteenlaag is bij Barendrecht het dunst.

Uit het TNO-rapport blijkt verder klip-en-klaar dat de overige velden alleen afvallen vanwege financiële argumenten. Mogen echter de kosten van een proefproject de doorslag geven, in plaats van veiligheid en draagvlak? En hoe relevant zijn die extra kosten eigenlijk als je kijkt naar de miljardeninvestering die nodig is om CO2 grootschalig op te slaan?

Staat van dienst

Barendrecht is omringd door de A15, de A29, de Oude Maas en negen spoorlijnen, waaronder de HSL en de Betuwelijn. Daarnaast heeft Barendrecht een staat van dienst als het gaat om medewerking aan gemeentegrensoverschrijdende belangen. Zo is jarenlang gewerkt aan een Vinex-wijk met bijna 10.000 woningen, meegewerkt aan de Betuwelijn, ten koste van een karakteristiek dorpsdeel, en moesten maar liefst negen spoorlijnen overkapt worden. Het absorptievermogen van een gemeente kent zijn grenzen.

Geen van de onderzoeken die gedaan zijn, leiden tot de conclusie dat het hier niet zou gaan om een experiment. Noch leveren ze argumenten op voor de noodzaak wéér een steentje bij te dragen aan het nationale belang. Zeker niet wanneer er locaties zijn die veiliger en meer geschikt zijn. De ministers moeten, in navolging van de gemeente en Provinciale Staten, kiezen voor een alternatieve locatie.

De auteurs zijn respectievelijk burgemeester en wethouder Milieu van de gemeente Barendrecht. Dit artikel is mede ondertekend door alle leden van de gemeenteraad van Barendrecht.