Moederorganisatie ZoG afgeslankt
Geldverslindende activiteiten in Amerika, zich verrijkende bestuurders en peperdure reizen. Dat is volgens critici het geval geweest bij het Amerikaanse Mission without Borders International (MWBI), de moederorganisatie van Zending over Grenzen (ZoG). De organisatie wordt nu flink afgeslankt.
Als gevolg van de financiële perikelen bij MWBI kampen projecten in Oost-Europa met grote tekorten. Volgens een vertrouwelijk rapport dat dagblad Trouw in handen heeft gekregen, is van de 1.723.000 toegezegde dollars in 2002 er 434.000 niet gearriveerd. De directeur van het Nederlandse ZoG, Hans van den Hoek, ontkent dat. Hij houdt het erop dat ruim 75 procent toch bij deze projecten terecht is gekomen. „We hebben onze budgettering gehaald. De betalingen zijn gewoon uitgevoerd, maar wel met vertraging.”
De Commissie Keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) heeft vorig jaar een tussentijdse toetsing van de activiteiten van ZoG gedaan. Het CBF was gealarmeerd omdat er twijfels gerezen waren over de bestuurlijke integriteit van de organisatie. Er zou sprake zijn van belangenverstrengeling. Volgende maand moet duidelijk worden of ZoG het keurmerk mag behouden.
De donateurs weten ondertussen niets van de financiële perikelen. Volgens Van den Hoek worden zij zo spoedig mogelijk ingelicht over de gebeurtenissen. Ook beraadt ZoG zich op een persbericht.
Nederland is de grootste van de twaalf deelnemers van MWBI. In 2002 haalde ZoG 5,4 miljoen euro op, ongeveer de helft van de inkomsten van MWBI. Van elke euro die ZoG bijeenbrengt in Nederland gaat echter bijna de helft naar de bankrekening van MWBI. Dertig procent komt terecht bij een van de projecten, zoals rond Roemeense en Moldavische kindertehuizen, voor de verspreiding van christelijke lectuur in Oost-Europa en voor de opleiding van voorgangers in China.
Volgens dagblad Trouw rijzen de kosten in Amerika de pan uit. De topsalarissen van de Amerikanen zijn torenhoog: anderhalve ton in euro’s, de huurlasten van het hoofdkantoor in Camarillo (Californië) wordt geschat op 45.000 dollar per maand en de MWBI-top verblijft tijdens reizen doorgaans in peperdure hotels.
ZoG-directeur Van den Hoek erkent, in reactie op de berichtgeving in Trouw, dat er in het verleden veel geld is uitgegeven. Toch is er volgens hem niets verdwenen of aan de strijkstok blijven hangen.
MWBI-baas en ZoG-bestuurslid Billy Temlett heeft meegedeeld dat er nu in Amerika ingrijpend gereorganiseerd wordt. Voor overname van het hoofdkantoor hebben zich volgens hem al twee gegadigden gemeld, de topsalarissen gaan met een kwart naar beneden en een van de grootverdieners, hoogste baas en zoon van de oprichter van MWBI, is vorig jaar opgestapt. Temlett denkt wat de VS betreft uit te komen op een kostenbesparing van 49 procent.
Volgens ZoG-directeur Van den Hoek gaat dat allemaal lukken. Het kantoor van MWBI is volgens hem „bijna” van de hand gedaan. Van den Hoek: „We hebben veel werk verricht om de kosten weer beheersbaar te maken. We zitten nu in een afrondende fase. Op het kantoor van MWBI werken nog maar drie mensen. We zijn nu bezig het hoofdkantoor naar Nederland te verplaatsen. Dat wordt waarschijnlijk Almere.”
Sipke van der Land, die lange tijd het gezicht was van ZoG, heeft vorig jaar gebroken met de organisatie. Van der Land neemt het de huidige directie kwalijk dat zij zijn naam nog steeds in advertenties gebruikt om geld te werven. Hij wilde zijn naam niet langer willen verbinden aan de organisatie, omdat er onduidelijkheden bestonden over de financiën. Volgens hem is dat de reden geweest dat twee van de drie leden van de raad van advies zijn opgestapt, zo zei hij woensdagmorgen desgevraagd. „Eind vorig jaar kwam het bericht door dat er te weinig geld naar de projecten is gegaan. Dat is de directe aanleiding geweest van de crisis.”