Zeeland beleeft z’n bevrijding nóg een keer
Vol geestdrift wuiven ouderen en jongeren naar de binnenkomst van veteranen. Zeeland beleeft zijn bevrijding –65 jaar na dato– nóg een keer. „Het lijkt wel Koninginnedag.”
Een chauffeur stuurt zijn grommende tank door de straten van Krabbendijke. Links en rechts verdringen nieuwsgierigen zich achter de dranghekken in het feestelijk uitgedoste dorp. Soldaten gooien snoep naar kinderen.De tankbestuurder geeft nog eens extra gas. „We hebben expres de geluiddempers thuisgelaten.” Enkele kinderen blikken angstig naar de ratelende rupsbanden.
Rechtsaf het dorp uit, richting Kruiningen. Het is knap koud boven op de tank. Met een gangetje van 40 kilometer per uur rukt het voertuig op door het Zeeuwse landschap, van dorp naar dorp. Een tocht van 70 kilometer: van Bergen op Zoom naar Nieuwdorp. De ijzeren rupsbanden kerven een spoor in het asfalt.
Bij Kruiningen krijgt de colonne een pitstop. Een chauffeur vult de tank van zijn tank bij met een jerrycan. „Dat ding rijdt 3 op 1”, bromt hij ietwat verongelijkt. „Het is de eerste keer dat we zo’n lange rit maken. Maar het is fantastisch.”
Een legertje motoragenten begeleidt de 5 kilometer lange militaire optocht van zo’n zeventig voertuigen. De colonne legde gisteren dezelfde route af als de Canadezen tijdens de bloedige Slag om de Schelde.
Na zware strijd én het onder water zetten van Walcheren weten de geallieerde troepen in november 1944 onder leiding van het 1e Canadese Leger de laatste Duitsers uit Zeeland te verjagen. Bij de felle gevechten zijn destijds meer soldaten en burgers omgekomen dan ‘Normandië’.
Duitsers zijn nu in geen velden of wegen te bekennen, op een enkele verdwaalde toerist na. Zeeuwen zijn er des te meer. Half Zeeland lijkt uitgelopen om niets te missen van het hoogtepunt van de viering van 65 jaar bevrijding.
Het Bevrijdingsmuseum Zeeland in Nieuwdorp haalt alles uit de kast om de heropening luister bij te zetten. Veteranen uit Canada, Engeland en Schotland zijn ingevlogen voor het evenement. Prinses Margriet rijdt speciaal voor om de openingshandeling te verrichten.
Vijf parachutisten suizen naar beneden. Commissaris van de Koningin Peijs moet haar toespraak twee keer onderbreken als een historische bommenwerper laag overvliegt.
De ”1st Belgian Field Battery” laat drie 25 ponds kanonnen zware saluutschoten over het dorp dreunen. „Belgische commando’s hebben meegeholpen Zeeland te bevrijden”, legt een Belg uit, terwijl hij in zijn stamppot met worst hapt. De militairen hebben een bivak uit oorlogstijd nagebouwd.
Directeur Kees Traas kan na alle festiviteiten tevreden zijn. Het Bevrijdingsmuseum staat op de kaart. Hij rekent op zo’n 15.000 bezoekers per jaar. De ‘vergeten’ Slag om de Schelde is daarmee aan de vergetel-heid ontrukt. „De strijd om de Schelde krijgt nu de erkenning die er nog nooit aan is gegeven. Door de verovering van de Westerschelde stelden de geallieerden de aanvoer via Antwerpen naar het front veilig, waardoor de oorlog uiteindelijk is bekort.”
Tweeduizend belangstellenden wonen de viering in Nieuwdorp bij. Even een glimp van Margriet opvangen, even een veteraan toewuiven. Ze hebben het verdiend.